شناسایی و بررسی ایجاد تومور پستانی متعاقب عدم عقیم سازی در یک سگ ماده : گزارش موردی

مقدمه از جمله سرطان‌ها و تومورهای شایع در سگ‌های ماده عقیم نشده، تومور غدد پستانی است. این نوع از سرطان حدود 25 درصد از سگ‌های ماده عقیم نشده را درگیر می‌کند و احتمال رخداد آن پس از طی شدن اولین چرخه فحلی افزایش می‌یابد؛ بنابراین توصیه می‌شود که قبل از رخداد اولین چرخه فحلی یعنی حدود 6 ماهگی (مخصوصا در نژادهای کوچک)، سگ ماده عقیم شود. با انجام عقیم‌سازی در زمان مناسب، ریسک رخداد سرطان غدد پستانی بسیار کاهش می‌یابد. از میان نژادهای حساس نسبت به ایجاد تومورهای پستانی می‌توان ژرمن شپرد، کاکر اسپانیل، پودل و تریر را نام برد. مواد و روش کار یک سگ ماده 11 ساله از نژاد تریر، با شکایت برجستگی در ناحیه شکمی در موقعیت پستان ها، بیحالی و درد در موقعیت این برآمدگی‌ها و کاهش وزن متعاقب بی اشتهایی به کلینیک حیوانات خانگی آرِنا در شهر تهران مراجعه کرد و هنگام اخذ تاریخچه از صاحب حیوان، عدم عقیم‌سازی ذکر شد. پس از انجام معاینه بالینی، از موضع موردنظر عکس رادیوگراف تهیه شد و سپس برای انجام آزمایش خون جهت بررسی سلول‌های خونی و پنل بیوشیمیایی به آزمایشگاه تخصصی مربوطه ارجاع گردید. پس از بررسی عکس‌های رادیوگرافی، وجود توده توموری در محدوده شکمی و در مجاورت غدد پستانی تایید شد و تصمیم به انجام عمل جراحی برای برداشت توده توموری پستانی گرفته شد. با درنظر گرفتن شرایط بالینی خاص حیوان مثل سن بالا، از بیهوشی استنشاقی استفاده شد. آماده سازی مناسب جراحی با رعایت اصول آسپتیک انجام شد و پس از القای بیهوشی عمیق، توده توموری موجود در بافت‌های پستانی با حاشیه‌های مناسب برداشته شد و به دنبال آن، جراحی برداشت کامل رحم و تخمدان (ohe) با دقت انجام شد. جهت بررسی پاتولوژی، از بافت تومور نمونه تهیه شده و به آزمایشگاه تخصصی ارسال گردید. نتایج در نتایج آزمایش خون ائوزینوفیلی مشاهده شد که ممکن است به دلیل خارش زیاد و حساسیت پوستی باشد. یافته‌های مربوط به بررسی پاتولوژی بافت تومور، بیانگر ضایعه کارسینوسارکوم از نوع مخلوط درجه 3 با منشا بافت پستانی بود و بافت سالم نیز در کنار حاشیه‌های تومور مشاهده شد و در نتیجه تایید گردید که توده به صورت کامل برداشته شده بود. پس از جراحی، پیگیری لازم (follow-up) برای پایش سلامت حیوان انجام شد و در تصویربرداری پس از جراحی، توده دیگری مشاهده نگردید. بحث و نتیجه‌گیری در مطالعات متعددی یک ارتباط محتمل هورمونی زمینه‌ساز ایجاد سرطان پستان بیان شده است و عدم عقیم‌سازی می‌تواند شرایط ایجاد تومور را فراهم کند؛ به‌طوری‌که عدم تعادل و به‌هم‌ریختگی هورمون‌های جنسی مثل استروژن و پروژسترون می‌تواند احتمال رخداد این سرطان را افزایش دهند و یا مستقیما باعث ایجاد آن شوند. پس می‌توان نتیجه گرفت که این تومور پستانی، تحت تاثیر منفی هورمون‌های تولیدمثلی و نیز رخداد فحلی‌های متعدد، به عنوان یکی از عواقب عدم عقیم‌سازی به موقع، در این سگ ماده مسن ایجاد شده است.