حرکت های زمین (کتاب مطالعات اجتماعی پایه پنجم دبستان)

پژوهش حاضر به صورت کیفی از نوع درس پژوهی در مدرسه دبستان دخترانه شهیدپورایمانی واقع در استان زنجان، شهرستان ماهنشان، روستای ایلی بلاغ اجرا شده است.این درس پژوهی به صورت گروهی و با مشارکت 4 نفر از معلمان پایه های سوم تا پنجم و هم چنین مدیر آموزشگاه به اجرا در آمد. از آن جایی که دانش آموزان در رابطه با چگونگی پدید آمدن شب و روز و فصل ها باسوالاتی اساسی مواجه بودند و مسئله آشنایی دانش آموزان با حرکت های زمین بسیار مهم می باشد تصمیم اعضای گروه این شد که کتاب مطالعات اجتماعی و درس حرکت های زمین در پایه ی پنجم دبستان را جهت درس پژوهی انتخاب کنیم و روی راهکارهای اساسی و بنیادی جهت رفع این مشکل به صورت جدی کار کنیم. این فرایند با تحلیل برنامه درسی (تحلیل کتاب درسی) آغازشده و با تعیین شایستگی های مورد انتظار، ملاک ها و سطوح عملکرد، طراحی تکالیف یادگیری و عملکردی برای هدایت فرآیند یادگیری و کمک به یادگیرندگان در بسط قابلیت ها و ظرفیت های وجودی ادامه می یابد. تعیین شایستگی ها درآغاز برای روشن شدن تصمیمات معلم برای تعیین مسیری است که یادگیرنده باید طی کند و موجب می شود تا نگاه معلم را همواره بر شایستگی های مورد انتظار برنامه درسی متمرکز نگاه دارد. پس از تدوین طرح درس توسط همکاران تدریس اول بارعایت جوانب اجراگردید. سپس طرح درس، اجرای آن و نقاط قوت و ضعف مورد بازبینی و اصلاح قرار گرفت. درنهایت با اصلاحات انجام شده، از لحاظ شیوه گروه بندی و استفاده از امکانات و تکنولوژی روز و... مشخص و تدریس دوم اجرا شد. از آن جایی که اگر دانش آموز به صورت عملی کار کند یادگیری بهتر صورت می پذیرد ما نیز با کار گروهی و آزمایش و مشاهده فراگیران را درگیر کرده ایم. نتایج حاصل شده پس از اجرای طرح نشانگر آن بود که دانش آموزان ازاهمیت این درس در زندگی خود آگاه شده و نگرش و علاقه ی آن ها نسبت به مطالعات اجتماعی به طور قابل توجهی تغییر کرده و به آن علاقه مند شدهاند. طبق نتایج ارزشیابی کمی و کیفی دانش آموزان، آن ها ضمن آگاهی از سرگذشت آب ها، باآب های زیر زمینی و نحوه تشکیل رود آشنا شده و در رابطه با صرفه جویی در مصرف آب نیز اطلاعات و مهارت مورد نیاز را کسب کرده اند.