بررسی وضعیت تکتونیک فعال زاگرس با استفاده از شاخص‌های مورفومتری

یکی از روش‌های مطالعه حرکات تکتونیکی فعال زمین، استفاده از اطلاعات اندازه‌گیری‌های کمی شاخص‌های مورفومتریک می‌باشد که به‌عنوان ابزاری مهم برای تعیین سطوح فعالیت تکتونیکی به کار گرفته می‌شود. در این تحقیق با اندازه‌گیری پنج شاخص مورفومتریک با نام های فراوانی آبراهه، نسبت انشعاب (rr)، تراکم زهکشی (dd)، نسبت کشیدگی(er) و پیچ‌وخم آبراهه (smf)، به بررسی وضعیت تکتونیک بخشی از زاگرس پرداخته شده است و در نهایت، پس از اندازه‌گیری شاخص‌های فوق، وضعیت تکتونیکی حوضه‌ها ارزیابی شد. نتایج نشان می‌دهد که بیشینه مقدار انشعاب پذیری در حوضه مارون و کمینه مقدار آن نیز در حوضه کارون 3 مشاهده می‌گردد. همچنین دامنه تغییرات کشیدگی حوضه بین 74/0 تا 96/0 متغیر می‌باشد. از طرف دیگر میزان تراکم زهکشی این حوضه‌ها بین 02/1 تا 14/1 متغیر بوده است که بیشترین به حوضه کرخه و کمترین به حوضه مارون تعلق گرفته است. همچنین نتایج کلی این مطالعه نشان داد که حوضه‌های زاگرس غالباً دارای تکتونیک نسبتاً فعالی می‌باشند اما بین حوضه‌های مورد مطالعه حوضه مارون و کرخه به ترتیب بیشترین و کمترین میزان فعالیت تکتونیک را از خود نشان می‌دهند.

investigating the active tectonic of zagros using morphometric indices

one of the approaches of studying the active tectonic of the earth is the use of quantitative measurements of morphometric indices, which is used as an important tool to determine the levels of tectonic activity. in this research, by measuring five morphometric indices named stream frequency (fs), bifurcation ratio (rr), drainage density (dd), elongation ratio (er) and mountain front sinuosity (smf), to investigate the tectonic status of a part of zagros has been discussed and finally, after measuring the represent indicators, the tectonic status of the basins was determined. the results show that the maximum amount of br is observed in the maroon basin and the minimum amount is also observed in the karun 3 basin. also, the range of changes in the elongation of the basin varies between 0.74 and 0.96. on the other hand, the dd of these basins has varied between 1.02 and 1.14, the highest in karkheh basin and the lowest in maroon basin. the general results of this study showed that zagros basins often have relatively active tectonics, but among the studied basins, maron and karkheh basins show the highest and lowest tectonic activity, respectively.