سنجش از دور کانی­های مرتبط با منابع زمین­ گرمایی در ژئوتوریسم و اکتشاف منابع؛ مطالعه موردی تفتان، جنوب­ شرق ایران

کوه تفتان با دارا بودن آثار متعددی از قبیل دودخان، چشمه آب­گرم، سنگ‌های آتشفشانی و مناطق دگرسانی دارای ارزش ژئوتوریسم و اکتشافی می‌باشد. این مطالعه با هدف شناسایی کانی­های مرتبط با منابع زمین‌گرمایی در کوه تفتان واقع در جنوب‌شرق ایران با کمک تصاویر استر و لندست 7 انجام گرفته است. تلفیقی از مجموعه باندهای مرئی- فروسرخ نزدیک لندست 7 و فروسرخ موج کوتاه استر (بنام تصویر تلفیقی) برای مطالعات کانی­ شناسی مناطق دگرسانی و چشمه ­های آب­گرم مورد استفاده قرار گرفت. برای نقشه ­برداری کانیهای مناطق دگرسانی و نهشته­ های چشمه­ های آب­گرم از روش هیبرید، مرکب از نسبت باندی و آنالیز مولفه اصلی استفاده گردید. کانیهای دگرسانی بارز شده در کوه تفتان توسط دگرسانی­ آرژیلیک در مطالعات میدانی تایید شدند. موقعیت تعدادی از چشمه­ های آب­گرم دامنه کوه تفتان با کانی‌های بارز شده حاوی ca، fe و k مانند کلسیت، ژیپس و ژاروسیت هماهنگی داشت. با توجه به نتایج مطالعات دورسنجی و میدانی می­توان نتیجه گرفت که آثار و دگرسانی­های ناشی از وجود انرژی زمین­ گرمایی در کوه تفتان، این منطقه را از نظر ژئوتوریسم و اکتشافی غنی کرده است.

remote sensing of geothermal-related minerals for geotourism and resource exploration; taftan, southeast of iran

taftan possess great value for geotourism and resource exploration activities due to existence of different fumarole emission, hot spring, volcanic rocks and altered area. the aim of this study is identification of surface key minerals associated with geothermal resources in taftan, southeast of iran, using aster and landsat 7 images. a combination of landsat 7 visible-near infrared and aster short-wave infrared bands (called combined image) was used to study mineralogy of alteration zones and hot springs. a hybrid method, consisting of band ratio and principal component analysis, was used for mapping minerals in altered areas and the hot springs deposits. altered minerals were detected in argillic alteration zone in taftan. the situation of a number of hot springs in slopes of taftan was coordinated with minerals containing ca, fe and k such as calcite, gypsum and jarosite. according to the results of remote sensing and field data, it can be concluded that the alteration key minerals and effects caused by geothermal energy in taftan have enriched this area for geotourism and exploration activities.