پایش فرآورده های گیاهان دارویی

گرایش عمومی جامعه به استفاده از داروها و درمان های گیاهی و به طور کلی فر آورده های طبیعی و زیستی و پایش آنها به ویژه در طی سالیان اخیر رو به افزایش بوده و مهم ترین علل آن اثبات اثرات مخرب و جانبی داروهای شیمیایی و ایجاد آلودگی های زیست محیطی تهدید کننده کره زمین بوده است . ضمن اینکه طبق آمار سازمان بهداشتی جهانی بالغ بر 80% مردم جهان به ویژه در کشور های در حال توسعه و نواحی فقیر و دور افتاده عمده ترین نیاز های درمانی خود را از طریق گیاهان دارویی تامین می کنند . از سوی دیگر گیاهان دارویی جز ذخایر و منابع طبیعی کشور ها هستند که تعداد و تنوع گونه های گیاهی آنها براساس شرایط زیستی و موقعیت جغرافیایی متفاوت است .این بخش از منابع طبیعی قدمتی همپای بشر داشته و یکی از مهم ترین منابع تامین غذایی و داروی بشر در طول نسل ها بوده است .استفاده مطلوب ، منطقی و بهینه از این منابع که به لحاظ فناوری بسیار کم هزینه تر و ساده تر از صنایع دارویی شیمیایی است ، می تواند ضمن تامین بخشی از نیاز های عمده بهداشتی و درمانی جامعه از خروج مقادیر متنا بهی ارز جلوگیری نموده و مانع گسترش وابستگی به بیگانگان شود . بنابراین با اتخاذ سیاست ها و راهکار های مناسب و مبتنی بر شناخت واقع گرایانه از وضعیت موجود این منابع ( طبیعی یا زراعی و زیستی) و کاربرد روش های علمی و صحیح در ابعاد مختلف کاشت ،داشت و برداشت و فرآوری آنها می توان علاوه بر حفظ و حراست از این سرمایه های ملی به شکوفایی و توسعه پایدار جامعه دست یافت .تعداد گیاهانی که امروزه به عنوان گیاه دارویی مورد استفاده قرار می گیرد بسیار زیاد است ولی تنها عده ای از این گیاهان در فارماکوپه ها و کتاب ها و سایت های دارویی به عنوان دارو یا افیسینال به شمار می روندو در بین این گیاهان تنها گیاهانی که دارای اثر درمانی هستند حائزاهمیت می باشند و یا آن گروه که دارای مواد موثر خاصی هستند به علت مصارف زیادی که دارند به طور انبوه پرورش داده می شوند .بهره برداری از گیاهان دارویی خودرو و همچنین پرورش آنهن بایستی مناسب با احتیاجات سالانه یک ناحیه صورت میگیرد.روش های زراعت و فرآوری گیاهان دارویی دستخوش تغییرات قابل توجهی بوده است و برای برخی گونه ها سیستم های تولید جدیدی ابداع شده است .مواد اولیه گیاهی مجددا به صورت گسترده ای در صنایع دارو سازی مورد استفاده قرار می گیرند.مبحث قابل توجه و راهبردی درزمینه ارتقا و بهبود هر چه تمام تر شاخص های اصلی در علوم طبیعی و دارویی نیازمند اطلاعات گسترده ای از قبیل امکان استفاده از گیاهان دارویی،نیاز روز افزون به گیاهان دارویی و جمع آوری اطلاعات جدید در باره بهسازی روش های کنونی زراعت گیاهان دارویی است .تنها پیشرفت سریع رشته های شیمی ، شیمی گیاهی و دارو شناسی در قرن نوزدهم بود که احتمال کاربرد مورد تایید عملی گیاهان دارویی را میسر نمود