بررسی انرژی‌های تجدیدپذیر (خورشید و باد) و اثرات آن در معماری و اکوسیستم بیابانی منطقه سیستان و بیابان لوت

رشد و توسعه جوامع انسانی همواره موازی با تولید و مصرف انرژی بوده است .طبق آمارهای موجود طی 30 سال گذشته احتیاجات انرژی جهان به طور قابل توجهی افزایش یافته است. همواره این سوال مطرح می‌شود که آیا منابع انرژی های فسیلی، جوابگوی نیاز انرژی جهان برای بقا، تکامل و توسعه خواهد بود یا خیر؟ از طرفی گرم شدن کره زمین به عنوان چالش‌های مهم زیست محیطی در جهان مطرح است. به طوریکه بر اساس گزارش منتشر شده توسط هیئت بین دولتی تغییرات آب و هوا (ipcc) ، افزایش استفاده از سوختهای فسیلی، منجر به افزایش میانگین دمای جهانی 3 تا 4 درجه سانتیگراد نسبت به قبل از صنعتی شدن تا سال 2100 می‌شود. جهت مبارزه با این مشکل جهانی، بهره‌گیری از انرژی های تجدیدپذیر بهترین راه حل موجود است. یکی از موثرترین راهکارها به منظور احیای اکوسیستم بیابانی استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در مناطق بیابانی است. از آنجایی که منطقه سیستان از دیرباز، وزش باد و میزان تابش نور خورشید آن به عنوان منابع انرژی‌های تجدیدپذیر مورد توجه بوده، لذا استفاده اصولی و بهینه از این نعمت خدادادی می‌تواند در آینده، گره‌گشای بسیاری از مشکلات منطقه از جمله تامین انرژی آن باشد. از اهداف این پژوهش ارزیابی پتانسیل‌ها و ظرفیت دشت سیستان و بیابان لوت در به کارگیری انرژی‌های نو و تجدیدپذیر و نقش آنها در فرآیند احیای معماری و توسعه منطقه است. برای دستیابی به این هدف از داده‌های باد (سرعت و فراوانی باد و غیره)، داده‌های ساعات آفتابی به همراه تصاویر ماهواره‌ای، مطالعات کتابخانه‌ای، مقالات و سایتهای علمی استفاده شده است. به منظور بهره‌مندی طبیعی از انرژی خورشیدی و دمای هوای محیط برای تامین نیاز گرمایشی و سرمایشی ساختمان‌های بیابانی از تکنیک‌های غیرفعال خورشیدی در معماری ساختمان استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که منطقه مورد مطالعه در مسیر بادهای پرقدرت سیستان و نیز انرژی تابشی خورشید با بیش از 6 کیلو وات ساعت بر مترمربع در روز است که بهترین شرایط در توسعه منطقه به وجود آورده اند.