اثر تسهیل دسترسی و فعالیت گردشگران بر پوشش گیاهی جنوب غربی گرمسار

مقدمه: گردشگری نقش مهمی در ترغیب سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، ایجاد درآمد برای دولت و اشتغال‌زایی مستقیم و غیرمستقیم در سراسر دنیا داشته است. اگرچه گسترش این صنعت موجب رونق اقتصادی است اما فرایند توسعه گردشگری به‌ویژه در مناطق بیابانی باید مبتنی بر اصول علمی و بر اساس توان و ظرفیت هر منطقه باشد تا آثار مخرب بر محیط‌زیست و منابع طبیعی اجتناب شود. داده و روش: در این تحقیق ابتدا محدوده موردمطالعه در امتدادِ بزرگراه گرمسار – قم تعیین شد و سپس تیپ بندی اولیه گیاهان در آن صورت گرفت. گونه‌های غالب بر اساس درصد پوشش تعیین شدند. در هر تیپ با ترانسکت های 1000 متری عمود بر جاده، درختچه و بوته‌ای‌ها ازنظر سلامت و آسیب‌دیدگی طبیعی و غیرطبیعی ارزیابی شدند و نهایتاً داده‌های به‌دست‌آمده به شکل آماری ارائه شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد در اثر فعالیت گردشگران و دسترسی به منطقه تقریباً همه گیاهان از اثرات آفرود آسیب‌دیده‌اند و این نوع آسیب 21 درصد از کل علل آسیب‌دیدگی را به خود اختصاص داده است و پس‌ازآن چرای دام و مصرف سوخت قرار دارند. گیاه اشنان با 32 درصد آسیب‌دیدگی بیشترین آسیب را از رفت‌وآمد خودروها دیده است درحالی‌که گیاه تنها گیاه آسیب‌دیده از منظر استفاده سوختی محسوب می‌شود. نتیجه‌گیری: توسعه راه‌ها موجب توسعه گردشگری در نواحی بیابانی ایران شده است که به علت نبود برنامه‌ریزی صحیح و عدم آموزش گردشگران، مجموعه پوشش گیاهی در معرض تهدید قرار می‌گیرد. با توجه به اهمیت گیاهان در حفاظت از خاک و جلوگیری از فرسایش و طوفان‌های گردوغبار لازم است که گردشگری طبق اصول استاندارد در بیابان صورت گیرد.