مقایسۀ بیابان های بزرگ دنیا از نظر شرایط اقلیمی و ویژگی های ژئوتوریسمی با تاکید بر بیابان لوت

مقدمه: هنگامی که صحبت از بیابان به میان می آید کمتر کسی است که با مفهوم اقلیمی، چشم اندازی از آن را در ذهن به تصویر بکشاند. متاسفانه در تعابیر عامیانه آنقدر مفهوم کویر برای بیابان به کار می رود که وقتی صحبت از بیابان به میان می آید، عموماً چشم اندازی کویری را تصوّر می نمایند. به منظور تخصصی دیدن بیابان و نهادینه کردن مفهوم آن در میان عامه، مقایسه و به تصویر کشیدن توصیفی بیابان های جهان و مقایسه ویژگی های آنها با بیایان لوت کمک شایانی می نماید که در حقیقت، هدف این پژوهش است.داده و روش: روش گردآوری اطلاعات، اسناد، آمار و نقشه ها و تصاویر ماهواره ای است که از بیابان های مهم دنیا موجود است. روش تجزیه و تحلیل نیز به صورت توصیفی تحلیلی و به شکل تطبیقی است.یافته‌ها: از نظر تعداد بیابان، قارۀ آسیا با حدود 24 بیابان مهم، بیشترین تعداد را به خود اختصاص داده است؛ در حالی که از نظر وسعت بزرگترین بیابان های جهان در قطب جنوب و قطب شمال واقع شده اند؛ به طوری که بیابان جنوبگان در قطب جنوب (رتبۀ اول)، بیابان شمالگان در قطب شمال (رتبۀ دوم) و صحرای بزرگ آفریقا (رتبۀ سوم) بزرگترین بیابان های جهان هستند؛ همچنین طبق مطالعات صورت گرفته توسط ناسا در سال‌های 2004، 2005، 2006، 2007 و 2009 بیابان لوت به عنوان گرم‌ترین نقطۀ کره زمین معرفی شد که در سال 2005 با دمای 7/70 درجه سانتی-گراد بالاترین رکورد دما در تمام زمین را به خود اختصاص داده ‌است. علاوه بر این، بیابان لوت از نظر رکورد تداوم داغی در طول پنج سال مذکور، در میان نقاط داغ جهان رتبه نخست را داراست. این در حالی است که بر اساس تحقیقات جدید، بالاترین دمای ثبت شده روی سطح کره زمین در سال 2018 با 83/80 درجه سانتی گراد مربوط به بیابان لوت بوده است. نتیجه‌گیری: با توجه به شرایط محیطی متنوع و متکثر و همچنین تنوع فرآیندهای عمل کننده در بیابان های بزرگ کره زمین، تنوع و پیچیدگی از شرایط ذاتی این مناطق می باشد؛ به طوری که این تنوع و تکثر موجبات خلق لندفرم هایی را فراهم ساخته که ویژگی زیبایی شناختی از مهمترین خصوصیات آنها می باشد. همین ویژگی منحصر بفرد بودن و زیبایی شناختی قابلیت بالایی را در زمینه گردشگری به این مناطق بخشیده است.

comparison of the great deserts of the world in terms of climatic conditions and geotourism features with an emphasis on the lut desert

introduction: usually, deserts are less considered in terms of climatic conditions. also, usually the words playa and desert are used for the same concept. in order to have a specialized view of the desert and to institutionalize its concept among the public, comparing and descriptively depicting the world's deserts and comparing their characteristics with the deserts of lut helps a lot, which is, in fact, the purpose of this research.data and method: the current research is of an applied type, which was carried out using descriptive, analytical and comparative methods. for this purpose, first the required data were collected using sources, documents, climate data and satellite images for the desired deserts. then, by comparing and analyzing these data, the similarities, differences and tourism potentials of these deserts were identified and analyzed.results: in terms of the number of deserts, asia has the largest number with about 24 important deserts; while the largest deserts in the world are located in the south pole and the north pole. also, according to studies conducted by nasa in 2004, 2005, 2006, 2007 and 2009, lut desert was introduced as the hottest spot on the planet. in 2005, with a temperature of 70.7 degrees celsius, it recorded the hottest temperature record in the whole earth. in addition, this desert ranks first among hot spots in the world in terms of the record of continuous heat over five years. on the other hand, according to new research in 2020, the highest temperature recorded on the surface of the earth was 80.83 degrees celsius in 2018 in the lut desert.conclusion: considering the diverse and multiple environmental conditions as well as the variety of processes operating in the great deserts of the planet, diversity and complexity are the inherent conditions of these regions. so that this diversity and multiplicity has caused the creation of landforms, whose aesthetic feature is one of their most important features this unique and aesthetic feature has given these areas a high potential in the field of tourism.