عرفان خاقانی

نام خاقانی ، سخنور بزرگ ادب فارسی ، در کنار نام حکیم نظامی ، بلافاصله بعد از فحول اربعه ادبیات ایران (فردوسی،مولانا،سعدی و حافظ )در ردیف بزرگترین شاعران سرزمین ما جای دارد و در این مورد اغلب صاحبنظران و ادب شناسان اتفاق نظر دارند . شعر خاقانی به دلیل حجاب رنگین سبک و شیوه خاص شاعری او ، تا دیر زمانی چنانکه شایسته اوست ، مورد توجه و ارزیابی اهل ادب قرار نگرفته بود و سالیان سال بیشتر ایرانیان این اعجوبه ادب فارسی را تنها با مداینیه مشهور او می شناختند . خوشبختانه در دو دهه اخیر ، به دلایل گوناگون، شعر این سخنور بزرگ از جنبه های مختلف و بخصوص صور خیال اعجاب انگیز شاعر ، مورد بررسی قرار گرفته است ؛ اما هنوز جای تحقیق در مورد محتوای معنوی و جهان درونی و ذهنی او خالی است و به نظر می رسد که راهی دراز برای دستیابی به اینکه خاقانی چه می گوید ، در پیش رو داشته باشیم و این تنها با همت جمعی دوستداران و پژوهشگران شعر فارسی امکانپذیر خواهد بود . از جمله این موارد ، جایگاه خاقانی در قلمرو عرفان و مباحث معرفتی است . هدف نگارنده در این نوشته این بوده است که پایگاه این شاعر بزرگ را در این زمینه ، که از قرن پنجم به بعد ، به عنوان بعد پیوسته ادب فارسی شناخته می شود ، در حد توان ، روشن کند .