جستجوی معنا در قصه غربت غربیه سهروردی به روایت کربن

سهروردی در قصه غربت غربیه در صدد بیان چیست؟ او داستان چه کسی یا چه کسانی را بیان می‌کند؛ هنگامی که می‌گوید: «لمّا سافرت مع اخی عاصم ...» مقصودش چیست؟ قیروان که درباره آن می‌گوید: «القریه الظالم اهلها» کجاست؟ و زندانی که در آن به غل و زنجیر بسته شده‌اند، کجاست؟ او و برادرش عاصم چگونه رهایی می‌یابند و این روایت چگونه با ما سخن می‌گوید؟ ما چگونه می‌توانیم از آن به رهایی خویش دست یابیم؟ به نظر می‌رسد سهروردی خودش در پایان این داستان، راز و تاویل آن را به روشی رازآلود و تاویل گونه بیان کرده است: «این داستانِ من است». تمام نکته همین جاست. همان گونه که مولانا در آغاز حکایت کنیزک و پادشاه می‌گوید: بشنوید ای دوستان این داستان خود حقیقت نقد حال ماست آن غربت غربیه زیباترین بیان از حکایت زندانی شدن انسان در قیروان قیرگون تاریک دنیا و غربت جدایی و رنج تنهایی و تلاش برای رهایی از این تاریکی و تنهایی وجودی است. از منظری می‌توان گفت که عارفان ما این حکایت جدایی، فراق و اشتیاق به بازگشت را به هزار زبان بیان کرده‌اند. غریب و برادرش عاصم سرانجام به پای کوه رفیعی می‌رسند که چشمه زندگی از آن می‌جوشد و به تعبیر کربن این غایتی است که هر عارفی از زمان خضر تا کنون در پی رسیدن به آن بوده است.