بُن‌مایه‌های حکمت سهرودی

تفکر فلسفی در جهان اسلام، با ظهور سهروردی و طرح حکمت اشراقی به عرصه جدیدی وارد شد. سهروردی صراحتاً حکمت خود را ماخوذ از خمیره ازلی که واحد بوده و هرگز از عالم منقطع نمی‌گردد، دانسته «علی انّ للحکمة خمیرة ما انقطعت عن العالم ابداً» و از سویی دیگر خود را مجدّد و احیاگر حکمت خسروانی‌ای می‌نامد که آن را در پرتو نور اسلام تفسیر می‌کند. منظور وی از حکمت خسروانی، حکمت ایران باستان (کیخسرو) است. وی ضمن گزارش شجره نامۀ اشراقی خود در دو شاخه شرقی (ایرانی) و غربی (یونانی)، به عناصر بنیادین ذوقی و عملی و نیز نظری و برهانی در حکمت اشراقی اشاره کرده و حکمای آن دو شاخه را متصل به خمیرۀ مقدسۀ واحد و گزارشگران آن حکمت ازلی می‌نامد و حکیم را صرفاً کسی می‌داند که آگاه به خمیره مقدسه باشد. در این پژوهش پس از بیان بُن مایه‌های تفکر اشراقیِ سهروردی، چرایی و چگونگی طرح تبارنامه از سوی وی مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین ادعای اخذ حکمت از «خمیره ازلی» که دفعتاً و به صورت ازلی (فوق زمانی) انجام پذیرفته -حکمتی که از مشرق حقیقت می‌درخشد و محدود به زمان و مکان نبوده و دارای منبع قدسی است- با ادعای احیاگری وی نسبت به حکمت خسروانی که نشان دهنده مناسبات تاریخی میان شیخ شهید و ایران باستان و ... است نیز طرح و واکاوی شده است.