نقش مولفه هویت در شکل‌گیری و تداوم استقلال دولت اسماعیلیان نزاری ایران (بر اساس نظریه سازه‌انگاری)

اسماعیلیان یکی از فرق مهم مذهبی جهان اسلام بودند که از قرن دوم هجری شروع به فعالیت‌های سیاسی نمودند. تلاش‌های این فرقه در سرزمین‌های اسلامی منجر به شکل‌گیری دولت‌های مختلفی گردید. اسماعیلیان نزاری ایران یکی از همین دولت‌ها بودند که با تکیه بر مولفه‌های هویتی چون مذهب، زبان فارسی و عنصر خود/دیگری، توانستند استقلال سیاسی خود را حفظ کرده و تاثیر زیادی بر تحولات سیاسی و مذهبی قرن‌های پنجم تا هفتم هجری بگذارند. تلاش‌های رهبران این گروه مذهبی منجر به تشکیل دولت نزاری در منطقه الموت گردید و از این ناحیه بود که آن‌ها توانستند بر پایگاه‌های مهم خود در ایران و خارج از آن فرمانروایی کنند. این پژوهش قصد دارد تا با رویکردی سازه‌انگارانه به مفهوم استقلال‌طلبی دولت الموت در برابر قدرت‌های سیاسی (سلجوقیان، خوارزمشاهیان، مغولان) در ایران و قدرت دینی جهان اسلام به رهبری خلافت عباسی بپردازد. پژوهش مذکور به روش توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه‌ای انجام شده است. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که رهبران دولت اسماعیلی الموت شناخت درستی از دوستان و دشمنان خود داشته و در پرتو این شناخت به استناد مولفه‌هایی مثل مذهب، زبان، خود/ دیگری، استقلال سیاسی و هویتی خود را در یک دوره تقریباً دویست ساله حفظ نموده‌اند.