نقش منابع هویت‌ساز سنتی در برساخت هویت جوان امروز

هویت جوان امروز ابعادی بسیار پیچیده تر از آن در نسل های قبل دارد. جوانان تحت تاثیر تحولات عصر اطلاعات و اقتضائات حضور در جامعه شبکه ای، تغییر کرده و قدرت و آزادی انتخاب گری بیشتری در برساخت هویت به دست آورده اند. نسلی که در این فضا شکل گرفته، تجربه زیسته متفاوتی دارد و به آگاهی و ذهنیت نسلی جدیدی رسیده است، ارزش‌ها و کنش‌های متفاوتی دارد و خود و دنیا را به گونه دیگری تفسیر و ترسیم می کند. در این مقاله با اتخاذ رویکرد کیفی و تحلیل تماتیک به بررسی مختصات هویتی جوان ایرانی پرداخته و به این پرسش پاسخ داده ایم که هویتی که در جامعه شبکه ای امروز ساخته می شود، چه نوع هویتی است؟ روایتی مشروعیت بخش از هویت است یا در جهت مقاومت پیش می رود؟ آیا اساساً امکانی در بروز هویت برنامه دار در حوزه های دین، قومیت و ملیت برای جوان امروز مشاهده می شود؟ یافته ها نشان می دهند جوانان مورد مطالعه با اتکا به مقولات سیالیت، بازاندیشی و فردگرایی-خودمدار، روند جاری هویت سازی دینی را مورد بازاندیشی قرار می دهند. این امر نشان از برساخته شدن هویت مقاومت در حوزه دین به‌ویژه بعد مناسکی آن دارد. قومیت به‌عنوان منبعی که در جهت هویت مقاومت عمل کند، قلمداد نمی شود، ولی ایرانیت و احساس تعلق به ملیت (خاصه در بعد فرهنگی) به روایت هویت مشروعیت بخش نزدیک است.