مفهوم‌شناسی هویت ملی

هویت به معنی چه کسی بودن، از نیاز طبیعی انسان به شناخته شدن و معرفی شدن به چیزی یا جایی نشات می گیرد و هویت ملی، مجموعه ای از گرایش ها و نگرش های مثبت به عوامل، عناصر و الگوهای هویت‌بخش و یکپارچه کننده در سطح هر کشور به‌عنوان یک واحد سیاسی است. بر اساس این تعریف، هویت ملی به‌عنوان مفهومی مرکب و چندرکنی در نظر گرفته شده است که در سطح ذهنیت و رفتار یکایک شهروندان قابل بررسی و جستجو است و ریشه در تجربیات و تصورات جمعی مردم یک جامعه دارد. محور پژوهش بر این مساله تاکید دارد که مهم‌ترین عوامل مطرح در تجلی هویت ملی را شناسایی کند. یافته های پژوهش حاکی از آن است که هویت ملی مانند سایر پدیده‌های اجتماعی، مقوله ای تاریخی است که در سیر حوادث تاریخی پدیدار می شود، رشد می کند، دگرگون می شود و معانی گوناگون و متفاوت پیدا می کند. از این رو، عوامل گوناگون مانند نژاد، سرزمین، دولت، زبان، میراث فرهنگی مشترک، ریشه های تاریخی، دین و اقتصاد را به‌تنهایی یا حتی هیچ مجموعه مشخصی از آن‌ها را نمی توان به‌عنوان ملاک عام برای تعریف هویت به کار برد. در مورد هر ملتی، در هر دوره ای، مجموعه ای از چند عامل اهمیت می یابد و سیر حوادث و وقایع تاریخی آن را دگرگون می کند. در این پژوهش روش توصیفی تبیینی مورد استفاده قرار گرفته است و روش گردآوری اطلاعات از طریق کتابخانه ای است.