ره‌یابی و تییین حقوق زن در اساطیر ایران باستان و قیاس آن با حقوق مندرج در اعلامیه جهانی حقوق بشر

در میان کهن ترین اقوام جهان، ملت و تمدن دیرینه سال ایران خودنمایی می‌کند. در این تمدن توجه و احترام به نوعیت انسان و به‌ویژه مقام زن از قبل اساطیر، سنگ‌نبشته ها و حجاری ها نمودار است. اوج این بزرگداشت و تکریم نسبت به زن در ادواری است که به‌عنوان ایزدبانو همچون آناهیتا نقشی در انتظام بخشیدن به عالم هستی داشته است. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی-تحلیلی در نظر دارد به مقایسه و مطابقت نقش و حقوق زنان در اساطیر کهن ایران با منشور اعلامیه حقوق بشر بپردازد. در اعلامیه و منشور حقوق بشر بر روی سه حق اولیه حق حیات، آزادی و امنیت تاکید وجود دارد و حقوق مساوی و برابر با مرد را برای زن به رسمیت می شناسد. حال مساله اینجاست که در قرن جدید، بر نقش و حقوق زن در این منشور نوظهور بسیار تاکید می‌شود و برای ملل جهان‌سومی همچون ایران به‌مثابه ابزاری در جهت القاء اندیشه‌های خود استفاده می‌شود. سوال اینجاست که آیا ما در میراث پیشینیان خود حقوقی در ردیف یا والاتر از اعلامیه جهانی حقوق بشر داشته ایم؟ نتایج به دست آمده از تامل در اساطیر ایرانی، حکایت از آن دارد که جایگاه زن در بین ایرانیان باستان، به‌عنوان وجودی هم‌شان مرد، بلکه همسر، انسان و خدایی که در هستی و در مقیاسی کوچک‌تر در اجتماع خود ایفای نقش می‌کند، معرفی می‌شود که برخوردار از حقوق والایی است و به جهت این حقوق مورد احترام و ستایش بوده است.