بررسی تطبیقی مفهوم خردورزی در هویّت ایرانی قبل و بعد از اسلام با تکیه بر دو اثر بزرگ شاهنامه و نهج البلاغه

به‌طور کلّی هویّت، مجموعه نگرش‌ها و ویژگی‌هایی است که فرد را از دیگران متمایز می‌کند و خرد، داشتن دانش و فهم ذاتی و اکتسابی به همراه قابلیّت به‌کاربستن آن‌هاست. از آنجا که مطالعات انجام‌شده نشان می‌دهد بین خرد و هویّت موفّق، ارتباط معناداری وجود دارد و با توجّه به بسامد گستردۀ مسالۀ خردورزی در شاهنامه که نمایندۀ نگرش اسطوره‌ای و هویّت ایرانی قبل از اسلام بوده و نیز بسامد بالای آن در قالب‌های مختلف اشتقاقی در نهج‌البلاغه که نمایندۀ تاثیر نگرش دینی در هویّت ایرانی بعد از اسلام است، در این پژوهش به روش کتابخانه‌ای به بررسی مفهوم خردورزی در این دو اثر پرداخته می‌شود. ضمن توجه به این نکته که نه‌تنها کمّ و کیف مفهوم خرد، خود مساله‌ای است گسترده و محل بحث، بلکه کندوکاو همۀ ابعاد آن در اثرهای بزرگی چون شاهنامه و نهج‌البلاغه نیز بر گستردگی و غموض حوزۀ مورد نظر، دامن می‌زند. با این حال در حدّ امکان تلاش بر این است که این مفهوم با تکیه بر بُعد عملی آن مورد بررسی قرار گیرد تا میزان اصالت خردورزی در این دو اندیشه نشان داده شود.