عدالت در توزیع امکانات و خدمات امدادی

لازم است که همۀ فعالیت‌های عرصۀ عمومی جامعه با محوریت عدالت سامان‌دهی شود. عادلانه‌بودن فعالیت‌های امدادی به علت اضطراری‌بودن وضعیت حادثه‌دیدگان و نیز حساسیت ملی و بین‌المللی ضرورتی بیشتر دارد. چه اصول، رویه‌ها و ویژگی‌هایی باید بر توزیع امکانات و خدمات امدادی و فعالیت‌های امدادگران حاکم باشد تا امدادگریِ عادلانه محقق شود؟ برای دست‌یافتن به پاسخی برای این پرسش، پس از بحثی در باب عدالت اجتماعی، عدالت توزیعی و معیارهای عام عدالت از منظر «دیوید میلر»، ویژگی‌های ممتاز شرایط امدادی را برشمردیم و سپس با بهره‌بردن از روش ترکیبی و تکثرگرای میلر، چگونگی کاربست اصول سه‌گانۀ عدالت وی را در شرایط ویژۀ امدادی تحلیل کردیم. اصول نیاز، استحقاق و برابری در طول هم و درهم تنیده‌اند و هر اصلی، اصل پیشین را نیز در درون خود دارد. در شرایط عادی استحقاقِ مبتنی بر توان و کار، اصلی‌ترین عامل موجه برهم‌زدن برابری به نفع عدالت است؛ ولی در شرایط بحرانی این صرفاً نیاز افراد است که استحقاقشان را تعیین می‌کند. در وضعیت پیچیده به خلاف شرایط عادی جامعه، اصلاً بحث استحقاقِ مبتنی بر تخصص و تلاش خدمت فرد به جامعه نمی‌تواند مطرح باشد و این تنها نیاز است که نوع و اندازۀ استحقاق افراد را تعیین می‌کند. در مجموع در شرایط امدادی هر چه از مرحلۀ اضطراری به سمت دائم می‌رویم، انتظار این‌که کمک‌های امدادی از سطح ضرورت به سطح رفاه بروند، بیشتر و عادلانه‌تر است. نیز هر چه با گروه‌های آسیب‌پذیرتری روبه‌رو باشیم، امدادرسانی در سطوح بالاتر از ضرورت، یعنی کفایت و رفاه، عادلانه‌تر تلقی می‌شود.