اثر بخشی درمان ذهن آگاهی بر بهبود کیفیت زندگی مادران کودکان دارای اختلال اتیسم

زمینه و هدف: سازمان بهداشت جهانی کیفیت زندگی را به عنوان ادراک فرد از وضعیت زندگی در عرصه فرهنگ و سیستم های ارزشی که فرد در آن زندگی می کند و در ارتباط با اهداف، انتظارات، معیار ها و امور تلقی می کند. کیفیت زندگی تحت تاثیر دامنه ای وسیع از مسائل از جمله سلامت جسمی، حالات روانشناختی و کیفیت روابط فرد قرار دارد. تکنیک های درمان ذهن آگاهی میتواند بر شادکامی و روابط بین فردی اثر بگذارد. درمان ذهن آگاهی اولین بار توسط کابات زین در سال 1970 آغاز گردید. ذهن آگاهی به معنای اگاهی از هیجانات، احساسات، حالات بدنی به دور از قضاوت و همراه با پذیرش توسط فرد میباشد. در این درمان فرد با تکنیک های عملی توجه خود را به زمان حال معطوف میکند. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی درمان ذهن اگاهی بر بهبود کیفیت زندگی مادران کودکان دارای اختلال اتیسم انجام شده است.روش پژوهش: روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون بوده است. جامعه آماری این پژوهش شامل30 نفر از مادران دارای کودکان با اختلال اتیسم میباشد که در سال 1401 به مراکز توانبخشی کودکان و نوجوانان طیف اتیسم شهر اصفهان مراجعه نمودند. ابزار گردآوری مقیاس کیفیت زندگی (sf-36) بود. 30 نفر از مادران به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. و به طورتصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) جایگزین شدند. برای هر دو گروه پیش آزمون اجرا شد و سپس گروه آزمایش تحت 8 جلسه درمان ذهن آگاهی قرار گرفتند در پایان از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل کواریانس انجام شد برای این منظور از نرم افزارspss نسخه 21 استفاده شد.یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان میدهد نمرات کیفیت زندگی مادران دارای کودکان اتیسم در پس آزمون نسبت به پیش آزمون افزایش پیدا کرده است. بنابراین بین درمان ذهن آگاهی و بهبود کیفیت زندگی مادران دارای کودک اتیسم رابطه مثبت معنادار وجود دارد و میتوان گفت درمان ذهن اگاهی باعث افزایش بهبود کیفیت زندگی مادران دارای کودک اتیسم می شودنتیجه گیری: در مورد اثر ذهن آگاهی بر روابط میتوان گفت فرد ذهن آگاه به هیجانات، احساسات و افکار خود فرصت بروز میدهد ولی خودش را جدا از افکار، احساسات و هیجاناتش میداند. برای فرد ذهن آگاه واقعیت یک چیز است و فکر چیز دیگری است و میداند افکار و واقعیت میتواند دو چیز منحصر به فرد باشند. همین باعث میشود فرد ذهن آگاه بتواند هیجان های منفی خود را مدیریت کند و رابطه بهتری با دیگران داشته باشد و این امر باعث بهبود کیفیت زندگی فرد میگردد. از آنجایی که نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد درمان ذهن اگاهی میتواند باعث افزایش کیفیت زندگی مادران دارای کودکان اتیسم شود توصیه میشود اقدامات لازم برای شناسایی و آموزش مادران دارای کودکان اتیسم بر اساس رویکرد ذهن آگاهی صورت پذیرد.