سیره اقتصادی امام علی (ع) در نهج البلاغه

مقاله‌ حاضر با عنوان‌ سیره اقتصادی امام علی (علیه‌ السلام‌) در نهج البلاغه با هدف‌ کشف‌ و توصیف‌ سیره‌ اقتصادی آن حضرت‌ در حوزه‌ اقتصاد و معیشت می‌ باشد. برای دستیابی‌ به‌ این‌ هدف‌ از روش‌ مطالعه‌ اسنادی و کتابخانه‌ ای در منابع‌ تاریخی‌ و روایی‌ استفاده‌ شده‌ است‌. اندیشه‌های اقتصادی امام علی‌(ع) ملهم‌ از قرآن، کتاب مقدس مسلمانان و سنت‌ پیامبر اسلام(ص) است‌ و به‌عنوان الگویی‌ برای جوامع‌ و حکومت‌های اسلامی‌ می‌باشد. امام علی(علیه‌ السلام‌) با اولویت بخشی به جرایم اقتصادی و انجام اقدامات پیشگیرانه، تاسیس نهادهای نظارتی، اتکا به گزارش های مردمی و در نهایت استفاده از ابزارهای سرکوبگرانه، به مبارزه ای گسترده با مفاسد اقتصادی موجود در جامعه خود دست زد. رفتار و نگرش سیاسی ایشان به گونه ای بوده است که نه فقط برای مسلمانان بلکه برای تمام دوره ها و حکومت ها به مثابة الگویی به کار گرفته می شود تا بشر به واسط ة آن مسیر سعادت و خوش بختی را طی کند. رفتارها و ویژگی هایی مانند صراحت، پاسخ گویی و حساب پس دهی، حاکمیت عامه، عدالت و برابری، انتخابات آزاد، شایسته سالاری، و حاکمیت قانون، که امروزه مورد توجه بسیاری از اندیشمندان حوزه های اقتصادی، علوم اجتماعی و سیاسی قرار گرفته اند، در اندیشة های این حوزه های آن امام جایگاه ویژه ای داشته اند. نتایج‌ پژوهش حاکی‌ از آن است‌ که‌ رعایت‌ این دستورالعمل ها، نوید بخش‌ یک‌ جامعه‌ اسلامی‌ مطابق‌ با دیدگاه های امام علی‌(ع) در نهج‌البلاغه‌ می‌باشد. جامعه‌ای که‌ در آن حقوق افراد مطابق‌ با استحقاق آنها تامین‌ شود، فقر و مفاسد اقتصادی در جامعه‌ وجود نداشته‌ باشد و همه‌ مردم دارای یک‌ زندگی‌ سالم در دنیا و آخرت باشند.