عوامل و موانع برقراری امنیت در نهج البلاغه

امنیت نخستین نیاز حیاتی انسان ها و مهم ترین شرط زندگی سالم اجتماعی است در صورت فقدان آن، دیگر نعمت های مادی و معنوی به خطر خواهد افتاد. متقابلاً ناامنی و اضطراب از بزرگ ترین بلاهای اجتماعی است که گریبان گیر بشر بوده است. امنیت ابعاد مختلفی اعم از فردی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، قضایی و ... دارد. اسلام برای امنیت فردی و اجتماعی اهمیت خاصی قائل است و از این رو بسیاری از تعالیم خود را بر پایه حفظ امنیت سرمایه‏ های وجود انسان، اعم از جان، مال، آبرو و ناموس او قرار داده است. ائمه و در راس آنها امام علی (علیه السلام) به عنوان تنها امام دارای حکومت ظاهری نیز درپی ایجاد امنیت در تمام جهات حکومت برای زندگی افراد بودند. هدف و غایت اصلی در علم حقوق، حفظ امنیت است. اسلام به عنوان یک نظام حقوقی جامع که پاسخ گوی نیازهای فردی و اجتماعی در همه زمان ها و مکان هاست نمی‏تواند از این قاعده مستثنا باشد. تحقیق حاضر سعی کرده با روش توصیفی تحلیلی جوانب مختلف امنیت را در نهج البلاغه بررسی، و به تعریف امنیت و نیز عوامل و موانع آن بپردازد. حاصل آنکه، بدون امنیت و آرامش نمی‏توان به زندگی دنیوی و اخروی ادامه داد؛ خداوند از اول حیات انسانى براى او، امنیت و آرامش را تامین کرده است. عوامل ایجاد کننده امنیت در نهج البلاغه شامل ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﻃّﻠﺎﻋﺎﺗﻰ ﻛﺎﺭﺁﻣﺪ، ﺗﺸﻨّﺞ زداﻳﻰ، زﻣﺎن ﺷﻨﺎﺳﻰ، پرهیز از رعب آفرینی، ﻗﺎﻧﻮن ﮔﺮاﻳﻰ، ﻣﺪارا است حضرت علی (علیه السلام) موانعی برای حصول امنیت در زمان خود داشت که به فراخور حال بیان و سعی در رفع آن ها داشته است سستی و تنبلی در دفاع ملی، حرمت شکنی و گستاخی مردم نسبت به رهبر و فرمانده، یکی دیگر از موانع تحقق امنیت همگانی است همچنین ایشان زمینه ‏هایی برای امنیت از جمله شرعی‏ سازی، مشارکت مردمی، نظارت، برنامه‏ ریزی و مشورت با افراد شایسته قائل هستند.