گمانه زنی به منظور تعیین عرصه و پیشنهاد حریم تپه امرایی، شهرستان سلسله، لرستان

تپه امرایی یکی از شاخص‌ترین محوطه‌های باستانی شهرستان سلسله (الشتر) از نظر وجود آثار باستان‌شناختی است. بررسی‌های اولیه در این تپه‌ی باستانی نشان‌دهنده‌ی وجود ادوار فرهنگی از دوران پیش‌ازتاریخ، تاریخی و اسلامی است. همین عامل موجب گردیده تا پژوهشگران و باستان‌شناسان در مطالعات باستان‌شناسی خود در الشتر همواره از این تپه نیز بازدید نمایند. پیش از این مطالعه، بررسی‌های متعددی در این محوطه صورت گرفته است. در الشتر و در تپه‌ی امرایی پیش از همه، اورل استاین به بررسی باستان‌شناسی پرداخته است (stein 1940). کلرگاف در طی بررسی‌های باستان‌شناسی که در شمال لرستان در سال‌های 1967 1963 م. داشت، از الشتر و تپه بتکی نیز دیدن نمود (goff 1971). لویی واندنبرگ به بررسی محوطه‌های باستانی دشت الشتر پرداخت که طی آن برخی از محوطه‌های الشتر از جمله تپه گریران، تپه بتکی و چغابال را معرفی نمود (واندنبرگ 1379: 95). در سال 1348 ه.ش حمید ایزدپناه با هدف معرفی آثار باستانی لرستان، تعداد قابل‌توجهی از آثار شهرستان الشتر را شناسایی کرد و بعدها تحت عنوان کتابی با نام «آثار باستانی و تاریخی لرستان» در سه جلد به چاپ رساند (ایزدپناه 1376: 274). در سال 1376 ه.ش علی سجادی از طرف میراث‌ فرهنگی استان لرستان ماموریت مطالعه و بررسی شهرستان الشتر را یافت. تپه امرایی در طی بررسی که سجادی در این فصل داشت، مورد بررسی قرار گرفت. گزارش کار ایشان هم‌اکنون در اداره‌ی میراث ‌فرهنگی استان لرستان نگهداری می‌شود (سجادی 1376). علاوه بر این، در سال‌های 1385 و 1386 ه.ش داوود داوودی در طی دو فصل به مطالعه‌ی آثار باستانی و تاریخی شهرستان الشتر پرداخت (داوودی 1385، 1386). در فصل اول بررسی داوودی در شهرستان الشتر تپه امرایی مورد بررسی قرار گرفته است (داوودی 1385: 240 235). در راستای حفاظت از تپه باستانی امرایی، نگارنده از سوی میراث ‌فرهنگی استان لرستان در اردیبهشت‌ماه 1400 ماموریت بررسی و گمانه‌زنی به‌منظور تعیین عرصه و پیشنهاد حریم این تپه را یافت. بررسی سطحی و گمانه‌زنی در این تپه از 3 اردیبهشت‌ماه تا 3 خرداد ادامه یافت. در این مدت تپه به‌دقت مورد بررسی قرار گرفت و 16 گمانه 1 در 1 متر در جهات مختلف تپه کاوش شد. در طی بررسی سطحی محوطه، هدف ثبت دقیق یافته‌های فرهنگی نواحی مختلف تپه بود. برای این منظور، تپه به 5 ناحیه‌ی شمال، غرب، جنوب، شرق و مرکز تقسیم شد و هر ناحیه به‌دقت بررسی شد. هدف از این کار تفکیک نواحی مختلف تپه جهت ثبت یافته‌های فرهنگی بود. بنابراین، بررسی وجود ادوار مختلف در تپه بتکی و همچنین بررسی تپه به‌منظور تحلیل پراکنش مواد فرهنگی در نواحی مختلف آن، از دیگر اهداف مهم این پژوهش بوده است.