گمانه زنی به منظور تعیین عرصه و پیشنهاد حریم غار شوپری، رستمکلا، مازندران

نوار ساحلی شمالی ایران، حد فاصل دریای مازندران تا خط الراس کوهستان البرز، قلمرو زیستی ویژه ای محسوب می‌شود. سامانه‌ی زمین شناسی کارستی در این منطقه زمینه ساز شکل گیری غار ها و پناهگاه های صخره ای فراوانی شده است که طی ادوار پیش‌ازتاریخ ذخیره گاه بقایای فرهنگی حاصل از زیست انسان هستند. همچنین جنوب دریای مازندران گذرگاهی طبیعی است که غرب آسیا را به آسیای مرکزی و خاور دور می رساند. دهه‌ها است این گذرگاه طبیعی برای پژوهشگرانی که به دنبال حل مسائل مربوط به مسیر های مهاجرت انسان ریخت ها و خروج از آفریقا و چگونگی پراکنش آن‌ها در سراسر دنیا هستند حائز اهمیت است. امروزه پژوهش های باستان شناختی مشخص نموده است که گونه های مختلف انسانی از این مسیر به سمت نواحی شرقی تر گذر نموده اند (رمضان پور 1399الف). تاکنون اطلاعات ما از بقایای انسان عصر پارینه سنگی منطقه‌ی جنوب شرق دریای مازندران، محدود به گمانه زنی در محوطه‌ی تخت رستم (رمضان پور 1399ب) است. همچنین بررسی های باستان شناختی نیز به وجود محوطه‌های روباز کمیشان (درویانکو و دیگران 1388)، محوطه‌ی کلت (رمضان‌پور و مرادیان 1400)، محوطه‌ی خانسر 1 (رمضان پور و دیگران 1401)، محوطه‌ی خانسر 2 (رمضان پور و دیگران 1399) و پناهگاه صخره ای کیاسر (قصیدیان و دیگران 1399) از دوره‌ی پارینه سنگی اشاره دارد. غار شوپری در 10 کیلومتری جنوب شهر رستمکلا طی بازدید های میدانی نگارنده در سال 1399 مورد شناسایی قرار گرفت. به سبب وجود چند گودال حفاری غیرمجاز بقایای فرهنگی رخنمون یافته در سطح احتمال وجود بقایای حضور انسان در دوره‌ی پارینه سنگی را مطرح نمود. ازآنجایی‌که غار شوپری نخستین محوطه‌ی غاری حوزه‌ی جنوب شرق دریای مازندران است که احتمال دست یابی به بقایای فرهنگی در آن وجود دارد، لذا برنامه ای بلندمدت برای پژوهش باستان شناسی پارینه سنگی در آن طراحی شد. گام نخست این برنامه مستند سازی، نقشه برداری، تهیه‌ی پرونده ثبت اثر در فهرست میراث فرهنگی کشور و تهیه‌ی ضوابط مصوب حفاظتی عرصه و حریم این اثر است. به همین دلیل برنامه‌ی گمانه زنی به‌منظور تعیین عرصه و پیشنهاد حریم غار شوپری با مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی به شماره‌ی 40010656 1400 از تاریخ 20/02/1400 لغایت 18/03/ 1400 انجام شد.