انتخاب بهترین مدل پیش‌بینی برای تعیین تاریخ تورهای گردشگری شهر یزد با در نظر گرفتن محدوده آسایش حرارتی و مقایسه میانگین دمای ماهانه دو مدل arima و arimax

شهر یزد یکی از مهم‌ترین قطب‌های گردشگری ایران است. به دلیل خشکی هوای این شهر و به تبع آن اختلاف زیاد دمای شب و روز، پیش‌بینی درست میانگین دمای هوا می‌تواند نقش موثری در تعیین تاریخ تورهای گردشگری داشته باشد. این مقاله میانگین دمای ماهانه شهر یزد را با استفاده از دو مدل arema و aremax با متغیر برون‌زای میانگین حداقل و حداکثر دمای ماهانه پیش‌بینی نموده و با مقایسه نتایج پیش‌بینی این دو مدل، بهترین مدل را انتخاب کرده است. داده‌های سری زمانی استفاده شده در این پژوهش میانگین دمای ماهانه شهر یزد در دوره 68 ساله ( 1953 تا 2021) است که از اداره هواشناسی ایران و سایت https://en.tutiempo.net جمع‌آوری شده است. با مقایسه نتایج پیش‌بینی تمام مدل‌های arima و arimax قابل استفاده، مدل arima(1,2,2)〖(0،1،1)〗_12 و arimax(1,2,2)〖(1،1،1)〗_12 به دلیل کمترین معیار آکاییک انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل ریشه میانگین مربعات خطا و ریشه نسبی میانگین مربعات خطا نشان داد که این دو مدل به خوبی داده‌ها را برازش می‌کنند. با این حال مدل arima(1,2,2)〖(0،1،1)〗_12 به دلیل ریشه نسبی میانگین مربعات خطای کمتر نسبت به مدل arimax(1,2,2)〖(1،1،1)〗_12 به عنوان مدل بهینه انتخاب و پیش‌بینی میانگین دمای ماهانه 3 سال آینده شهر یزد با این مدل انجام شد و در نهایت با در نظر گرفتن محدوده آسایش حرارتی شهر یزد، ماه‌های مناسب برای برگزاری تورهای گردشگری تعیین گردید.