طراحی شبکه پخش دارو با در نظر گرفتن عدالت اجتماعی و پیشگیری از اختلال

شبکه پخش شرکتهای دارویی در هر کشور یک زیرساخت حیاتی از منظر دسترسی سریع و ارزان و سالم به دارو محسوب می شود. وزارت بهداشت به عنوان مسئول نظارت بر تاسیس و فعالیت شرکتهای پخش دارویی و شعب آنهاست. این نهاد موظف است ضمن نظارت بر عملکرد شرکتهای پخش دارویی، با نیازسنجی مناسب ساز و کار ایجاد شعب جدید در مناطق کم برخوردار را فراهم کند. وجود شعبه پخش در هر مکان از منظر اشتغالزایی و بهبود دسترسی به دارو در شرایط عادی و بحرانی ،یک امتیاز اجتماعی بوده و نیازمند توزیع عادلانه در همه مناطق است. از سویی شبکه توزیع دارو در صورت عدم توجه به مخاطرات احتمالی نظیر حملات تروریستی و یا توزیع خارج از شبکه بوده که این موارد علاوه بر خسارات مادی موجب اختلال جدی در زنجیره خدمات سلامت خواهد بود. در این مقاله یک مدل ریاضی چند هدفه شامل برقراری عدالت اجتماعی در توزیع شعب پخش و نیز ایجاد ساز و کار مقابله با اختلال در زنجیره تامین دارو از طریق تعیین مکان قرارگیری شعب پخش دارویی توسعه داده‌شده‌است. به منظور برقراری عدالت اجتماعی از ضریب جینی به عنوان شاخصی برای سنجش پراکندگی عادلانه استفاده شده است. مدل غیرخطی حاصل با روش محدودیت اپسیلون توسعه یافته حل و مرز پارتو بین این اهداف بدست آمده و در نهایت تعداد شعب و نوع پراکندگی آنها مشخص و با وضع موجود مقایسه شد. نتایج حاصل از پژوهش نقشه راه ارتقای سیستم پخش دارو را از ابعاد یاد شده در اختیار می گذارد.