بررسی عوامل موثر بر توسعه گردشگری مذهبی و نقش آن در رشد اقتصادی ایران

با توجه به ظرفیت های مذهبی موجود در کشور ایران، هرساله تعداد زیادی از زائران داخلی و خارجی در شهرهای مذهبی حاضر می شوند و طبق آمارهای موجود، شهرهای مذهبی همواره بیشترین میزان جذب گردشگر را در کارنامه خود دارند. با توجه به وجود اماکن و زیاتگاه های مختلف ائمه معصومین و نوادگان مطهر آنها در کشور و به ویژه شهرهای مشهد، قم و شیراز، ایران در بین کشورهای اسلامی و منطقه می تواند رشد و توسعه قابل توجه ای در حوزه گردشگری مذهبی داشته باشد؛ این درحالی است که وجود اماکن مقدس و مذهبی، یک ظرفیت بالقوه است و در این حوزه باد شرایط و شاخص های موثر بر توسعه گردشگری مذهبی در کشور ایران مورد بررسی قرار بگیرد تا ظرفیت های موجود به شرایطی بالفعل تبدیل شود. متعاقبا در مطالعه حاضر با استفاده از روش مطالعه توصیفی-تحلیلی به بررسی عوامل موثر بر توسعه گردشگری مذهبی و نقش آن در رشد اقتصادی ایران پرداخته شده است. یافته تحقیق نشان از آن دارد صاحب نظران صنعت گردشگری بر این باورند که به لحاظ موقعیت فرهنگی مذهبی خاص ایران در میان کشورهای دیگر، گردشگری مذهبی جای رشد و توسعه بسیاری در کشور ما دارد؛ با این وجود گردشگری مذهبی در ایران با وجود 4 هزار و 319 مکان مذهبی مقدس ثبت شده در فهرست میراث ملی، نیازمند ساماندهی تخصصی و متمرکز بوده و بهبود این وضعیت با تاکید بر برنامه ریزی و اجرای مدل های موفق نتیجه بخش خواهد بود. ظرفیت های مذهبی به تنهایی زمینه توسعه را در کشور ایران ایجاد نخواهد کرد و بنا به بافت فرهنگی-اجتماعی شهرهای مذهبی باید به شاخص های زیرساخت ها(هتل، حمل و نقل، اماکن رفاهی و...)، حمل و نقل، مشارکت های مردمی، رسانه ها و تبلیغات و امنیت در حوزه گردشگری مذهبی توجه نمود.

investigating factors affecting the development of religious tourism and its role in

considering the religious capacities in iran, a large number of domestic and foreign pilgrims come to religious cities every year, and according to the available statistics, religious cities always have the highest number of tourists in their records. due to the existence of various places and residences of the innocent imams and their pure descendants in the country, especially in the cities of mashhad, qom and shiraz, iran can have a significant growth and development in the field of religious tourism among the islamic countries and the region. this is while the existence of sacred and religious places is a potential capacity, and in this field, the conditions and indicators affecting the development of religious tourism in iran should be investigated so that the existing capacities become actual conditions. subsequently, in the present study, using the descriptive-analytical study method, the effective factors on the development of religious tourism and its role in the economic growth of iran have been investigated. the findings of the research show that experts in the tourism industry believe that in terms of iran s special cultural-religious situation among other countries, religious tourism has a lot of room for growth and development in our country; however, religious tourism in iran, with 4 thousand 319 sacred religious places registered in the national heritage list, requires specialized and focused organization and improving this situation by emphasizing planning and implementing successful models will be fruitful. religious capacities alone will not create the field of development in iran, and according to the socio-cultural context of religious cities, the indicators of infrastructures (hotels, transportation, welfare facilities, etc.), transportation, partnerships people, media and advertising and security in the field of religious tourism paid attention.