ارزیابی مورفولوژیکی اثر حفاظتی ال کارنیتین در کبد موش های مصرف کننده متوترکسات

مقدمه و هدف: متوترکسات (mtx) به عنوان یک داروی آنتی متابولیک قوی، به طور گسترده ای برای درمان بسیاری از سرطان ها استفاده می شود. این دارو ممکن است با اثرات سیتوتوکسیک باعث آسیب به بافت کبد شود. از آنجایی که ال کارنیتین در تعادل انرژی نقش مهمی دارد، می تواند با تامین انرژی اثرات سوء متوترکسات را رفع کند. هدف از این مطالعه بررسی ساختار بافتی کبد در موش های مصرف کننده ال کارنیتین و متوترکسات می باشد.روش کار: در این مطالعه تجربی، 24 سر موش سوری نر نژاد nmri به چهار گروه شش تایی تقسیم شدند. 1- گروه کنترل (دریافت کننده 0.2 میلی لیتر آب مقطر بصورت داخل صفاقی)، 2- گروه mtx (دریافت کننده mg/kg 20 داروی متوترکسات یک بار در هفته بصورت داخل صفاقی)، 3- گروه l-carnitine (دریافت کننده ال کارنیتین با دوز mg/kg 200 سه بار در هفته بصورت خوراکی) و 4- گروه mtx+l-carnitine. همه گروه ها پنج هفته تیمار شدند. بعد از آسان کشی به روش جابجایی مهره های گردن، بافت کبد به منظور بررسی تغییرات هیستومورفولوژی و هیستومورفومتری نمونه برداری شد.یافته‌ها: بررسی هیستومورفومتری و هیستومورفولوژی بافت کبد، نشان داد که ساختار سلول‌های کبدی، سینوزوئیدها، وریدها، مجاری صفراوی و پراکندگی سلول‌های کوپفر در گروه های کنترل و ال کارنیتین نرمال بود. اما در گروه mtx بالونی شدن سلول های کبدی، التهاب لوبولی، افزایش تعداد سلول های دفرمه شده و کاهش قطر سینوزوئیدها مشاهده شد. در گروه دریافت کننده mtx به همراه ال کارنیتین، علائم نامطلوبی مثل بالونی شدن سلول های کبدی و التهاب لوبولی تخفیف پیدا کرده بود و تعداد سلول های دفرمه نسبت به گروه mtx کمتر شده بود.نتیجه‌گیری: از نتایج بدست آمده در این مطالعه، می توان چنین نتیجه گرفت که مصرف ال کارنیتین به عنوان متعادل کننده انرژی سلول ها می تواند با افزایش انرژی اثرات سوء داروی متوترکسات را در بافت کبد کاهش دهد.