بررسی ارتباط الگو های غذایی غالب و دریافت انرژی و درشت مغذی ها با بیماری آندومتریوز در خانم های 45-15 ساله

مقدمه و هدف: آندومتریوز یک بیماری پاتولوژیک مزمن و التهابی زنانه است که مشخصه ی آن رشد بافت آندومتر خارج از حفره ی رحمی می باشد. به نظر می رسد تغذیه می تواند به عنوان یک فاکتور موثر بر شیوع، پیشگیری یا به تاخیر انداختن بروز این بیماری نقش ایفا کند. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط الگو های غذایی با آندومتریوز انجام شد.روش کار: این مطالعه به صورت موردی-شاهدی بر روی 180 شرکت کننده (60 نفر در گروه مورد و120 نفر در گروه شاهد) که در محدوده ی سنی45-15 سال بودند، در مرکز آموزشی-درمانی جامع زنان کوثر به روش نمونه گیری در دسترس انجام شد. وجود یا عدم وجود بیماری آندومتریوز با لاپاراسکوپی توسط یک فوق تخصص زنان تشخیص داده شد. مصرف غذایی معمول شرکت کنندگان به-وسیله ی یک پرسشنامه ی نیمه کمی بسامد غذایی با 146 آیتم، جمع آوری گردید. جهت استخراج الگوهای غذایی از روش آماری تحلیل عاملی و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های chi-squared، mann-whitney u و t test استفاده شد. ارتباط این الگوهای غذایی با بیماری آندومتریوز، پس از حذف متغیر های مداخله گر، با تست آماری رگرسیون لجستیک مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: سه الگوی غذایی غالب شناسایی شد. الگوی غذایی 1 شامل دریافت بالای گوشت قرمز، روغن جامد، مواد غذایی با چربی یا روغن بالا، ترشی، نوشابه، اسنک پرچرب، گوشت های فرآوری شده و غذاهای آماده، سویا، چای، خشکبار، امعاء و احشاء بود. الگوی غذایی 2 شامل دریافت بالای سبزیجات، سیب زمینی، تخم مرغ، غلات و قهوه بود. الگوی غذایی 3 شامل دریافت بالای قند و شکر، غلات، آبمیوه، روغن جامد، مربا و عسل بود. در این مطالعه بعد از تعدیل اثر متغیر های مخدوشگر(بارداری قبلی، توالی نظم قاعدگی، طول مدت قاعدگی و شدت حجم قاعدگی، فعالیت فیزیکی و سطح تحصیلات، میانگین انرژی دریافتی، میانگین کربوهیدرات دریافتی و میانگین لیپید دریافتی) رابطه ی مستقیم و معنی داری بین الگو ی غذایی 1 (54/25or=، (72/111 ⁃ 84/5 )ci: ، 001/0>p ) و الگو ی غذایی 3 با بیماری آندومتریوز دیده شد(86/1or=، (04/3 ⁃ 14/1 )ci: ، 01/0= p). میانگین انرژی دریافتی روزانه در خانم های مبتلا به آندومتریوز (7/394 ± 59/2452) بیشتر از گروه شاهد (09/265 ± 2/2161)، (001/0>p) بود. میانگین لیپید دریافتی روزانه(گرم) در خانم های مبتلا به آندومتریوز(94/18 ± 93/89) بیشتر از گروه شاهد (02/85 ± 43/74)، (001/0>p) بود. میانگین کربوهیدرات دریافتی روزانه (گرم) در خانم های مبتلا به آندومتریوز (27/55 ± 04/318) بیشتر از گروه شاهد(27/49 ± 66/296)، (009/0p =) بود. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهد که پیروی از الگوی غذایی1 و الگوی غذایی3، می تواند خطر ابتلاء به بیماری آندومتریوز را افزایش دهد.واژگان کلیدی: آندومتریوز، برنامه ی غذایی، عوامل خطر، عادات غذایی، تغذیه، مداخله در برنامه ی غذایی