هیدروژل ها و پتانسیل استفاده از آنها در سیستم های غذا - دارو

ترکیبات غذا –دارو شکل تغلیظ شده ای از یک عامل زیست فعال استخراج شده از مواد غذایی و فراورده های طبیعی (بیشتر بر پایه گیاهی) بوده که به صورت دارویی مانند قرص، کپسول، شربت و ... ارائه می شوند. این ترکیبات دارای فواید فیزیولوژیکی بوده و نقش حفاظتی در مقابل بیماریهای مختلف دارند. ترکیبات زیست فعال نسبت به عوامل محیطی و فرایندها، حساس بوده و استفاده از روش های مختلف از جمله کپسوله کردن برای پایدار سازی این ترکیبات ضروری می باشد که در این میان استفاده از هیدروژل ها یک روش مناسب محسوب می شود. هیدروژل ها شبکه های پلیمری با ساختارهای سه‌ بعدی با اتصالات عرضی هستند که قابلیت جذب و نگهداری آب و یا سیالات زیستی در مقادیر زیاد، حتی زیر فشار دارند. برای کاربردهای غذایی از هیدروژل هایی استفاده می شود که بر پایه بیوپلیمر مانند پروتئین-ها و پلی ساکاریدها بوده و به اشکال فیزیکی مختلفی از جمله میکروذره، نانوذره، فیلم و ساختار پوششی ساخته می-شوند. هیدروژل ها در فرمولاسیون های غذایی در تولید غذاهای فراسودمند حاوی غذا-دارو و مکمل های رشد، انکپسولاسیون و رهایش هدفمند ترکیبات زیست فعال و پروبیوتیک ها و همچنین در بهبود خواص رئولوژیکی، کنترل بافت محصولات غذایی و... بکار گرفته می شوند. اخیراً هیدروژل ها به دلیل تواناییشان در پوشش دهی مواد موثره، انتقال ترکیبات غذا -دارو در سیستم های غذایی و قابلیت دسترسی بیولوژیکی ترکیبات بارگذاری شده، مورد توجه قرار گرفته اند.