کاربرد نانوفناوری در تشخیص آفلاتوکسین در فرآورده های لبنی

در صنایع لبنی از ترکیبات نانو برای غنی سازی محصولات، بهبود کیفیت، افزایش ماندگاری، بهبود ایمنی و سلامت محصول و بسته بندی محصولات استفاده می شود. مایکوتوکسین ها ترکیباتی با ساختار های شیمیایی متفاوت و وزن مولکولی کوچک می باشند. این ترکیبات متابولیت های ثانویه قارچ ها هستند، که در شرایط گرم و مرطوب تولید می شوند و در طبیعت به طور گسترده وجود دارند. آفلاتوکسین ها سمی ترین نوع مایکوتوکسین می باشند. آفلاتوکسین ها توسط سه نوع آسپرژیلوس به نام های آسپرژیلوس فلاووس، آسپرژیلوس پارازیتیکوس و آسپرژیلوس نومیوس تولید می شوند. آفلاتوکسین ها سرطان زا، جهش زا و بسیار سمی هستند و در غلظت های پایین باعث آلودگی اجتناب ناپذیر محصولات می شوند. آفلاتوکسین ها بسیار پایدار بوده و توسط فرایند های حرارتی از بین نمی روند. با توجه به بیماری زایی آن ها، در کشور های مختلف مقرارت سختگیرانه ای برای مقدار مجاز این ترکیبات در فرآورده های لبنی وجود دارد. آفلاتوکسین b1 رایج ترین نوع آفلاتوکسین می باشد که برای حیوانات شیرده مضر است. آفلاتوکسینm1 از مشتقات آفلاتوکسین b1 می باشد، که در محصولات لبنی مشاهده می شود و سمیت این نوع از پیش ساز آن کمتر است. از آنجا که مصرف لبنیات توسط افراد زیاد است، پس احتمال آسیب به سلامت انسان از طریق فرآورده های لبنی بالاست. در اندازه گیری آفلاتوکسین، با مشکلات زیادی از جمله زمان طولانی آنالیزها و هزینه بالای لوازم مورد نیاز مواجه هستیم. برای غلبه بر این مشکلات باید روش های سریع، کم هزینه و ساده ایجاد کنیم. نانو مواد به دلیل کارایی بالا و خواص منحصر به فرد خود برای تشخیص انتخابی و سریع آفلاتوکسینb1 کاربرد دارند. از نانو ذرات فلزی، نانوذرات و نانو لوله های کربنی، نانو مواد مغناطیسی و نانو ذرات هیدروکسیدی برای تشخیص آفلاتوکسین استفاده می شود. در سال های اخیر استفاده از نانو حسگرها برای تشخیص سموم غذایی و سایر آلاینده ها اهمیت زیادی پیدا کرده و توجه عموم به آن ها جلب شده است. ترکیب نانوذرات با حسگر های زیستی می تواند باعث بهبود عملکرد و کارایی آن ها شود. این حسگرها محدودیت های تکنیک های مرسوم شناسایی آفلاتوکسین را ندارند و به تشخیص سریع و حساس آفلاتوکسین کمک می کنند.