بررسی رعایت ایمنی بیمار از نظر پیشگیری از اشتباهات دارویی توسط پرستاران مرکز آموزشی درمانی شهید مطهری ارومیه

چکیدهمقدمه و هدف: یکی از مولفه‌های اصلی حاکمیت بالینی و کیفیت خدمات سلامت، ایمنی بیمار می‌باشد. ایمنی بیمار به معنای اجتناب از وارد شده هرگونه صدمه و جراحت به بیمار در حین دریافت خدمات مراقبت سلامت می‌باشد. به دلیل وجود خطرات بالقوه‌ای که در قسمت‌های مختلف سازمان‌های بهداشتی درمانی و به خصوص بیمارستان‌ها وجود دارد، پرداختن به مقوله‌ی ایجاد محیطی ایمن و به دور از خطا برای حفظ سلامت تمامی مددجویان مراکز درمانی ضروری می‌باشد. یکی از زیر ساخت‌های چنین محیطی، رعایت ایمنی بیمار از نظر پیشگیری از اشتباهات دارویی توسط پرستاران می‌باشد. هدف این پژوهش بررسی رعایت ایمنی بیمار از نظر پیشگیری از اشتباهات دارویی توسط پرستاران مرکز آموزشی- درمانی شهید مطهری ارومیه بود.روش کار: این پژوهش به روش مقطعی و از نوع توصیفی انجام شد و جامعه آماری را پرستاران مرکز آموزشی درمانی شهید مطهری ارومیه تشکیل می‌داد. متغیرهای مورد مطالعه شامل رعایت استانداردهای ایمنی از نظر رعایت ایمنی بیمار با پیشگیری از اشتباهات دارویی بود که همگی اجزای متغیر اصلی رعایت استانداردهای ایمنی محسوب می‌شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه 14 گویه‌ای بود. نحوه امتیاز دهی به صورت، همیشه 4، اکثرا: نمره 3، معمولا: نمره 2 و گاهی: نمره 1در نظر گرفته شد و سپس میانگین امتیاز محاسبه شد. در نهایت اطلاعات وارد spssگردید و آنالیز گردید. برای آمار توصیفی از فراوانی و درصد استفاده شد. نقطه برش در این مطالعه 42 بود که کمتر از آن نامطلوب و بیشتر از آن مطلوب برآورد شد.یافته ها: جامعه پژوهش شامل 90 پرستار شاغل در بخش‌های مختلف که 72 نفر زن و 68 نفر متاهل بودند. متوسط سابقه کار پرسنل نیز 6/8 سال بود. مشخص شد که موارد آماده سازی داروها به روش بیمار صحیح، دارو، دوز دارویی، راه تجویز دارو، زمان تجویز دارو و دستورات دارویی به علت خستگی یا بی دقتی، یا تعداد بالای بیماران به طور کامل انجام نمی‌شد. اکثرا داروها بعد از آماده شدن برچسب داشتند. لیست تداخلات داریی در تمام بخش‌ها موجود نبود یا به آن توجه چندانی نمی‌شد که علت این امر اجرای دستور پزشک بیان می‌شد. زمان نگهداری داروها در یخچال نسبتا مورد توجه قرار می‌گرفت، تاریخ انقضای داروها و درجه یخچال به طور روزانه چک می‌شد. کارگاه‌های تداخل دارویی برای اکثر نمونه‌ها برگزار شده بود ولی چندان کاربردی یا عملیاتی نبود. همچنین، مشخص شد که میانگین نمره رعایت استانداردهای ایمنی از نظر رعایت ایمنی بیمار 243 بوده و بین رعایت استانداردهای ایمنی از نظر رعایت ایمنی بیمار و مشخصات دموگرافیک پرستاران ارتباط آماری معنی داری وجود نداشت (05/0= p). نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده، نظر به اینکه رعایت ایمنی و مسئولیت ایمنی بسیار اهمیت دارد، اهتمام مدیران و کارکنان بیمارستان در ارتقای فرهنگ ایمنی ضروری بوده و برای این منظور می‌توان از راه کارهایی نظیر آموزش، نشان دادن تمایل مدیران به ایمنی، ایجاد سیستم گزارش حوادث و توسعه کار تیمی نام برد. همچنین پیشنهاد می‌گردد مسئولین دانشگاه و بیمارستان‌ها برای برگزاری دوره‌های آموزشی ایمنی در سطوح مختلف برای کارکنان برنامه ریزی کرده و پیگیری جدی و ایجاد اهرم‌های نظارتی و کنترلی صورت پذیرد.