کنترل کیفیت مواد غذایی با استفاده از حسگرهای نوری

امروزه توسعه روش های سریع، کم هزینه و در محل برای آنالیز و ارزیابی کیفیت مواد غذایی ضروری می‌باشد. روش‌های مرسوم مورد استفاده در آنالیز مواد غذایی روش‌های خوب و مناسبی هستند اما دارای یک سری محدودیت‌ها و معایبی هستند. در حال حاضر استفاده از حسگرها و به ویژه حسگرهای نوری به عنوان روشی سریع، دقیق، حساس و ارزان در آنالیز و بسته بندی مواد غذایی توجه زیادی را به خود معطوف نموده است. به طور کلی ساختمان یک حسگر نوری شامل اکسوکروم و عضو گیرنده می‌باشد. اکسوکروم عضو اصلی برای ایجاد سیگنال نوری و عنصر گیرنده پذیرای گونه آنالیت است. این دو قسمت توسط یک فاصله دهنده به یکدیگر متصل شده‌اند؛ اما یکی از شاخص‌های اساسی در پیشرفت‌های اخیر حسگرهای نوری، پاسخ‌گویی این حسگرها به محرک شیمیایی با ایجاد سیگنال‌های قوی می‌باشد. این مقاله به کاربرد حسگرهای نوری در آنالیز مواد غذایی جهت تشخیص اجزای غذایی، آفت کش‌ها، باکتری‌های بیماری زا در مواد غذایی، فلزات سنگین، افزودنی‌های غذایی، بیوفیلم ها و همچنین تشخیص بقایای آنتی بیوتیک‌ها می‌پردازد. بنابراین حسگرهای نوری به ‌دلیل پتانسیل بالا جهت شناسایی کاتیون‌های فلزی، آنیون‌ها، مواد رنگزای آلی، داروها و آفت‌کش‌ها، تهیه آسان، سنجش سریع، حساسیت و انتخاب پذیری بالا و همچنین قابلیت سنجش با چشم غیر مسلح مورد توجه می‌باشند. حسگرها و زیست حسگرهای نوری پتانسیل زیادی در تشخیص عوامل بیماری زا، آفت کش‌ها و باقی‌مانده‌های دارو، فلزات سنگین و سایر مواد سمی موجود در غذا دارند. حسگرها به دلیل ویژگی‌های راحتی استفاده و پاسخ سریع توجه زیادی را به خود جلب کرده‌اند. به دلیل داشتن همین مزایا و ویژگی‌ها، حسگرهای نوری در زمینه‌های گوناگونی همچون آنالیز مواد غذایی، مدیریت مواد زائد، محیط زیست، سم شناسی بالینی، درمان زیستی نوکلوئیدهای پرتوزا و ... کاربرد پیدا کرده‌اند.