طبقه‌بندی‌ها و هستی‌شناسی‌های ایمنی دارو: مرور نظام‌مند پوشش محتوا

مقدمه و هدف: ارزیابی پوشش محتوای سیستم‌های طبقه‌بندی و هستی‌شناسی ایمنی دارو به کاربران در انتخاب سیستم‌های هستی‌شناسی و طبقه‌بندی مناسب برای ثبت و گزارش‌دهی عوارض دارو کمک میکند. هدف این مرور، شناسایی و مقایسه محتوای طبقه‌بندی‌ها/هستی‌شناسی‌های ایمنی دارویی بود. روش کار: جستجوی نظام‌مند در پایگاه‌های اطلاعاتی، منابع هستی‌شناسی/طبقه‌بندی و موتورهای جستجو شامل google scholar، گوگل، مرکز ملی هستی‌شناسی زیست‌پزشکی (ncbo) bioportal، موسسه هستی‌شناسی بیولوژیکی و زیست پزشکی متن‌باز (obo)، وب‌سایت who و همچنین scopus، pubmed، science directو web of science انجام شد. مطالعاتی وارد شدند که طبقه‌بندی‌، هستی‌شناسی‌، رده‌بندی‌ و یا اصطلاح‌نامه‌ ایمنی حوزه دارو ایجاد یا ارزیابی کرده بودند. مفاهیم تحت پوشش این سیستمها شناسایی و مقایسه شد. یافته‌ها: 16 مقاله وارد شد که هر کدام یک طبقه‌بندی/هستی‌شناسی ایمنی دارو معرفی کرده‌اند. موضوع تحت پوشش اکثر این طبقه‌بندی‌ها/ هستی‌شناسی‌ها واکنشهای ناگوار دارویی (6 سیستم)، رویدادهای ناگوار دارویی (4 سیستم) و مشکلات مربوط به دارو (2 سیستم) بود. خطاهای دارویی، خطاهای شناختی پزشکی، اثرات ناگوار دارویی و آسیب ناشی از خطاهای دارویی هر کدام فقط در یک طبقه‌بندی/هستی‌شناسی پوشش داده شدند. رایجترین مفاهیم تحت پوشش این سیستم‌ها شامل ویژگیهای بیمار (8 سیستم)، پیامدهای بیمار (8 سیستم)، نوع واقعه (7 سیستم)، میزان آسیب (5 سیستم)، نام داروها (5 سیستم)، عوامل مشارکت کننده/خطرات (4 سیستم)، زمان رخداد واقعه (4 سیستم) و اقدامات (شامل اقدامات بهبوددهنده، اقدامات انجام شده برای کاهش خطر و عوامل کاهش‌دهنده) (4 سیستم) بود. محصول (3 سیستم)، آناتومی (3 سیستم)، دوز (2 سیستم)، تشخیص (1 سیستم)، ویژگی‌های واقعه (1 سیستم) و افراد درگیر (1 سیستم) برخی از مفاهیم کمتر پوشش داده شده در این طبقه‌بندی‌ها/ هستی‌شناسی‌ها هستند.نتیجه‌گیری: هستی‌شناسی رویدادهای ناگوار دارویی odae با 11 گروه مفاهیم اصلی جامع‌ترین سیستم معرفی شده برای مفاهیم ایمنی دارو است. هستی‌شناسی‌ها/طبقه‌بندی‌هایncc merp ، eidos، seda-cadr، adro و opae به ترتیب 8، 7، 7، 6 و 5 مفهوم اصلی را پوشش می دهند. فقط meddra و odae بطور رسمی به عنوان طبقه‌بندی /هستی‌شناسی در منابع مرجع هستی‌شناسی مانند bioportal در دسترس هستند. همچنین، مشخص شد که این سیستم از واژه‌های متنوع استفاده می‌کنند که در صورت استفاده، اشتراک داده‌ها را مشکل می‌کنند. لذا استانداردسازی واژه‌های مورد استفاده در این سیستم‌ها ضروری است. این مطالعه، به ایجاد راهنمایی برای متخصصان به منظور انتخاب طبقه‌بندی /هستی‌شناسی مناسب بر اساس پوشش محتوای مورد نظر آن‌ها کمک می‌کند.