بررسی و تحلیل اثر خشکسالی بر سفره‌های آب زیرزمینی در ایران

آب زیرزمینی همواره یکی از با ارزش‌ترین منابع آبی در هر منطقه به شمار می‌رود و در بسیاری از مناطق خشک و نیمه خشک جهان نظیر کشور ایران، اصلی‌ترین منبع جهت تامین نیازهای شرب و کشاورزی محسوب می‌شود. در سالیان اخیر، با افزایش جمعیت و در نتیجه افزایش برداشت از آبخوان‌ها و تغییرات اقلیمی، تراز آب زیرزمینی در بسیاری از آبخوان‌های ایران همواره نزولی بوده و بسیاری از آبخوان‌های کشور در شرایط وخیم قرار دارند و این شرایط در بسیاری از آبخوان‌های کشور ادامه‌دار بوده یا شرایط در حال بدتر شدن است. در همین راستا همواره پایش منظم وضعیت آبخوان‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است و با اتخاذ تصمیم‌های مدیریتی مناسب می‌توان از آسیب دیدن هرچه بیشتر آبخوان‌ها جلوگیری کرد و همواره خسارت را کاهش داد. هدف این پژوهش تعیین خشکسالی‌های دوره آتی و تعیین تاثیر آن بر آبخوان‌ها می‌باشد. در این پژوهش با استفاده از برونداد مدل‌های cmip6 در ابتدا متغیرهای اقلیمی نظیر بارندگی و دما برای دوره آتی شبیه‌سازی شده و وضعیت بارندگی در مناطق تا سال 2100 تعیین شده است. در ادامه با استفاده از مدل‌های هوش مصنوعی، تراز آب زیرزمینی در پیزومترهای منتخب تا سال 2050 پیش‌بینی شده است. با توجه به نتایج این پژوهش، وضعیت آبخوان‌ها تا سال 2050 تعیین شده و میزان افت تراز آب زیرزمینی در هر یک از پیزومترها پیش‌بینی شده است. از این رو با توجه به تغییرات محتمل در آینده‌ای نه چندان دور و به منظور جلوگیری از وخیم‌تر شدن شرایط و افزایش خسارات، باید تصمیمات مدیریتی مناسبیی در هر منطقه اتخاذ شود.