بررسی بحران‌زایی بارش‌های شمال غرب ایران با استفاده از شاخص شدت و تمرکز

تغییر اقلیم، یکی از موثرترین عوامل تغییردهنده الگوهای بارش در یک منطقه می‎باشد. زیان بارترین تغییر مذکور، دگرگونی در شاخصه‎ های شدت و تمرکز بارش ‎ها است که معیار‎های مناسبی برای سنجش میزان بحران‎ زایی بارش به شمار می‎روند. در این پژوهش، شدت و تمرکز بارش‎‎های شمال‌غرب کشور و روند تغییر آنها مورد بررسی قرار گرفته است. برای این‌منظور از داده‌های روزانه بارش طی سال های 1987 تا 2019 برای 85 ایستگاه واقع در استان‎ های اردبیل، زنجان، آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی استفاده شده است. نتایج نشان داد که بالاترین پتانسیل بحران‎ آفرینی بارش‎ها در جنوب غرب منطقه مورد مطالعه قرار دارد. در منطقه آذربایجان و اردبیل نیز علارغم کمینه بودن شدت بارش، سهم بارش‎ های سنگین از بارش سالانه بالا است. بررسی روند مشخص ساخت، شدت بارش در بخش‎هایی از منطقه آذربایجان، جنوب‎ شرق و گوشه جنوب ‎غربی منطقه مورد مطالعه درحال افزایش است. به لحاظ تمرکز نیز، بارش ‎ها عموما به سمت متمرکز شدن و مخاطره ‎آمیزی بالاتر پیش می‎رود.

investigating the risk of precipitation in northwest of iran using the intensity and concentration index

climate change is one of the most effective factors in changing precipitation patterns in a region. the most harmful change is the change in the indicators of intensity and concentration of rainfall, which are suitable criteria for measuring the risk level of rainfall. in this research, the intensity and concentration of precipitation and their trend have been investigated in the northwest of the country. for this purpose, daily precipitation data from 1987 to 2019 for 85 stations located in ardabil, zanjan, west azarbaijan and east azarbaijan provinces have been used. the results showed, the highest risk potential of precipitation is in the south-west of the studied region. in azarbaijan and ardabil, despite the low intensity of precipitation, the proportion of heavy rains in the annual precipitation is high. investigating trend showed, the intensity of precipitation is increasing in parts of azerbaijan region, southeast and southwest corner of the studied region. also, in terms of concentration, the precipitation will generally move towards being more concentrated and risky.