بررسی تغییر اقلیم، خشکسالی و اثر تغییر اقلیم بر محدوده‌هایی از منابع آب سطحی زنجان

در این پژوهش با استفاده از جدیدترین داده‌های مدل‌های اقلیمی که در گزارش سال 2021 هیات بین‌الدول تغییر اقلیم استفاده شده است، مولفه‌های اقلیمی استان (شامل بارش، دما (میانگین، مینمم و ماکزیمم)، باد، خشکسالی و دبی) تحت سه سناریوی خوش‌بینانه (ssp126)، میانی (ssp245) و بدبینانه (ssp585) برای دوره پایه (گذشته) و آینده آینده نزدیک (2040-2021)، آینده میانی (2060-2041) و آینده دور(2100-2081) مورد بررسی قرار کرفته است. سه مدل access-cm2 ، micro-es2l و mri-esm2-0 بر اساس کارایی آن‌ها در شبیه‌سازی اقلیم گذشته استان انتخاب شده و بر روی منطقه مقیاس‌کاهی گردیدند. از برونداد مقیاس‌کاهی شده مدل‌های مذکور برای پیش‌نگری اقلیم آینده استان بر روی 8 ایستگاه هواشناسی و سه ایستگاه هیدرومتری دارای طول دوره آماری در حد نرمال 20 ساله مشاهداتی به عنوان دوره پایه (2014-1995) استفاده ‌شد. نتایج، آشکارا نشان از تغییر اقلیم در سطح استان زنجان است به‌طوری‌که دمای هشت ایستگاه انتخابی در سطح استان برای هر سه مدل و در هر سه دوره آینده دارای روند افزایشی است. همچنین بارش در ماه‌های پربارش دارای روند کاهشی و در ماه‌های کم بارش روند افزایشی است که خود نشان از تغییر الگوی بارشی استان است. به دنبال این تغییرات دوره‌های خشکسالی دارای روند افزایشی و دبی برای دوره‌های آتی نسبت به دوره پایه دارای روند کاهشی است.

study of climate change, drought and climate change effect on limits of zanjan surface water resources

in this research, using the latest data from climate models that are used in the 2021 report of the intergovernmental panel on climate change(ipcc), the province s climate components (including precipitation, temperature (average, minimum and maximum), wind, drought and discharge) under three scenarios, optimistic (ssp126), intermediate (ssp245) and pessimistic (ssp585) and for the base period, and the near future (2021-2040), the medium future (2041-2060) and the far future (2081-2100) are investigated. three models access-cm2, mri-esm2-0 and mri-esm2-0 were selected based on their efficiency on simulating the past climate of the province and were scaled on the area. the reduced scale output of the mentioned models was used to forecast the future climate of the province on 8 meteorological and 3 hydrometrical stations with the normal statistical time period of 20 years of observations as the base period (1995-2014). the results clearly indicate the climate change in zanjan province, so that the temperature of eight selected stations in the province for all three models and in all three periods of future has an increasing trend compared to the base period. also, precipitation decrease in the rainy months and increase in the low rainy months that indicate the change in the precipitation pattern of the province. following these changes, periods of drought have an increasing trend and debi also has a decreasing trend for future periods.