بررسی مزیت رقابتی زیره سبز

امروزه گیاهان دارویی به دلیل منافع بهداشتی و ملاحظات اقتصادی آن به موضوعی با اهمیت در جهان تبدیل شده است. علاوه بر این، از دیر باز بر صادرات غیر نفتی برای کاهش آسیب‏پذیری اقتصاد کشور از متکی بودن به درآمدهای نفتی که در دهه 90 با اعمال و تشدید تحریم‏ها شدت یافت؛ تاکید شده است. با این هدف، توسعه تجارت گیاهان دارویی با توجه به پتانسیل‏های تولید انواع گیاهان دارویی در ایران، مورد توجه سیاست‏گذاران و برنامه‏ریزان قرار گرفته است. در این مقاله با استفاده از داده‏های تجارت محصول زیره سبز برای کشور ایران و پنج کشور عمده صادرکننده این محصول طی دوره 2022-2003 مزیت رقابتی این محصول با استفاده از شاخص‏های مزیت نسبی آشکار شده (rca) و مزیت نسبی آشکار شده متقارن (rsca) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که کشور ایران در تمامی سالهای مورد بررسی دارای مزیت رقابتی بوده؛ اما با طی روندی نزولی سالانه 13.3 درصد از مزیت رقابتی آن در بازارهای جهانی کاسته شده است. همچنین نتایج نشان داد کشورهای امارات و ترکیه که جزو مقاصد عمده صادراتی محصول زیره سبز ایران هستند، دارای مزیت رقابتی بالاتری از کشور ایران می‏باشند که این امر تهدید جدی برای صادرات زیره سبز ایران و جایگاه ایران در بازارهای جهانی بشمار می‏آید. از این رو، برگزاری و شرکت در نمایشگاه‏های بین‏المللی به منظور شناساندن زیره سبز ایران در راستای افزایش آگاهی جهانی نسبت به این محصول، تحقیق و توسعه در زمینه برندسازی و تجاری‏سازی زیره سبز و تمرکز بر صادرات روغن اسانسی آن که دارای ارزش صادراتی بالاتری نسبت به تخم زیره سبز می‏باشد، پیشنهاد شده است.

investigating the competitive advantage of cumin

today, medicinal plants have become an important topic in the world due to their health benefits and economic considerations. in addition, since late, non-oil exports have been emphasized for a long time to reduce the vulnerability of the country s economy from relying on oil revenues, which intensified in the 1990s with the imposition and intensification of sanctions. with this aim, the development of medicinal plant trade has been given the attention of policy makers and planners, considering the potential of producing various types of medicinal plants in iran. in this article, using the cumin product trade data for iran and the five major exporting countries of this product during the period of 2003-2022, the competitive advantage of this product has been revealed using the indicators of revealed comparative advantage (rca) and revealed symmetric comparative advantage (rsca) was investigated. the results showed that iran had a competitive advantage in all the years under review; but with an annual downward trend of 13.3%, its competitive advantage has been reduced in global markets. also, the results showed that the uae and turkey, which are among the main export destinations of iran s cumin products, have a higher competitive advantage than iran, which is a serious threat to iran s cumin exports and iran s position in the world markets. therefore, holding and participating in international exhibitions in order to introduce iranian cumin in order to increase global awareness of this product, research and development in the field of branding and commercialization of cumin and focusing on the export of its essential oil that it has a higher export value than cumin seeds, is suggested.