بررسی اثر ارتفاع بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی گیاه زولنگ (eryngium campestre) در استان مازندران

زولنگ (eryngium campestre) گیاهی چندساله و خاردار از تیره چتریان است که با پراکندگی در شمال ایران، در مناطق جلگه‌ای از رامسر تا گلوگاه و ارتفاعات میانی البرز درشیب‌های شمالی قابل رشد است. این گیاه دارای مواد موثره‌ای نظیر ساپونین‌های تری‌ترپن، استیلن، ترانس-بتا-فارنسن و فلاونوئید است که در طب سنتی به‌عنوان محرک، مدر و اشتهاآور شناخته‌شده است. در این تحقیق که در استان مازندران انجام شد، اثر ارتفاعات 12 و 320 متری از سطح دریا در شهرستان بابل و 0 و 1700 متری در شهرستان آمل بر برخی صفات مورفولوژیکی این گیاه موردبررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، میان دو ارتفاع 0 آمل و 12 بابل تفاوت معنی‌داری در هیچ‌یک از صفات بررسی‌شده در این پژوهش مشاهده نشد. در دو صفت تعداد برگ و طول ریشه اختلاف معنی‌داری در ارتفاعات مختلف بررسی‌شده در این پژوهش وجود نداشت اما در سه صفت دیگر یعنی طول برگ، قطر ساقه و کانوپی تفاوت معنی‌دار در سطح 1 درصد مشاهده شد. در صفت قطر ساقه کمترین قطر مربوط به بالاترین ارتفاع جمع‌آوری یعنی ارتفاع 1700 بود و سه ارتفاع 0 آمل، 12 بابل و 320 بابل اختلاف معنی‌داری در این صفت نداشتند. به‌علاوه در دو ارتفاع پایین‌دست یعنی ارتفاع 0 و 12، بیشترین طول برگ و کانوپی مشاهده شد و پس‌ازاین دو ارتفاع، ارتفاع 320 بابل قرار داشت. کمترین میزان این دو صفت نیز در ارتفاع 1700 آمل به ثبت رسید.

investigating the effect of altitude on some morphological characteristics of eryngium campestre in mazandaran province

eryngium campestre is a perennial and thorny plant of the apiaceae family that can be grown in the north of iran, in the plains from ramsar to gulgah and the middle heights of alborz on the northern slopes. this plant has effective substances such as triterpene saponins, acetylene, trans-beta-farensene and flavonoids, which are known as stimulants, diuretics and appetite suppressants in traditional medicine. in this research, which was conducted in mazandaran province, the effect of altitudes of 12 and 320 meters above sea level in babol city and 0 and 1700 meters in amol city on some morphological traits of this plant was examined. based on the obtained results, there was no significant difference in any of the traits investigated in this research between two heights of 0 in amol and 12 in babol. there was no significant difference in the two traits of leaf number and root length at different heights investigated in this research, but in the other three traits, namely leaf length, stem diameter and canopy, a significant difference was observed at the 1% level. in the trait of stem diameter, the lowest diameter was related to the highest collection height, i.e. 1700 height, and the three heights of 0 in amol, 12 in babol and 320 in babol did not have significant differences in this trait. in addition, the maximum length of leaves and canopy was observed in the two downstream heights, i.e., height 0 and 12, and after these two heights, the height of 320 babol was located. the lowest amount of these two traits was recorded at the height of 1700 amol.