بررسی اثر کسر حجمی مارتنزیت بر رفتار سخت‌گردانی، توزیع نابجایی‌ها و تنش باقیمانده در فاز فریت در ریزساختار دوفازی فریتی-مارتنزیتی

در تحقیق حاضر، ریزساختار دوفازی فریتی-مارتنزیتی به روش عملیات آنیل میان‌بحرانی در دو دمای مختلف 760 و ˚c 820 در فولاد کم آلیاژ din 16mncr5 توسعه داده شد. نتایج بررسی‌ها نشان داد با افزایش دمای آنیل از 760 به ˚c 820، میزان فاز مارتنزیت در ریزساختار از 36% به 73% افزایش، سختی میکروفاز فریت از 225 به hv5g 314 افزایش و سختی میکروفاز مارتنزیت از 638 به hv10g 516 کاهش می‌یابد. با افزایش کسر حجمی مارتنزیت، میزان کرنش ناشی از انبساط حجمی در تحول مارتنزیتی و چگالی نابجایی‌های ایجاد شده درون فاز فریت مجاور افزایش یافته که منجر به سختی بالاتر فریت می‌گردد. تصاویر tem حاکی از چگالی بالاتر نابجایی‌ها درون دانه‌های فریت در نواحی نزدیک به فصل‌مشترک فریت-مارتنزیت و نیز توزیع همگن‌تر آن‌ها در نمونه‌های با کسر حجمی فریت کمتر می‌باشد. نتایج میکروسختی نیز موید سختی بالاتر فریت در نواحی نزدیک فصل‌مشترک و کاهش میزان آن با نزدیک شدن به نواحی مرکزی دانه‌های فریت است. همچنین نتایج آزمون xrd نشان داد هر چه کسر حجمی مارتنزیت بالاتر باشد، میزان تنش باقیمانده درون فاز فریت بیشتر خواهد بود.