بررسی مفهوم عقل و جنون در فقه و حقوق و تطبیق آن با دیدگاه روانشناسی

بررسی تطبیقی مفهوم عقل بین فقه، حقوق و روانشناسی نشان میدهد که برداشت و فهم از عقل و مصادیق فقدان آن در هر علمی هر چند در ارتباط با سایر علوم میباشد لکن تفاوتهایی دارد و فهم از عقل در هر علمی مختصات خاص خود را داراست و به تبع میبایست گفت تعریف و فهم از جنون نیز در علوم مختلف متفاوت است. در این پژوهش به این موضوع پرداخته شده است که منظور از دارا بودن شرط عقل چیست و در چه حالاتی شخص مجنون محسوب میشود بنابراین با شیوه توصیفی تحلیلی به بیان تعاریف و نشانه های ارائه شده از عقل و جنون در منابع فقهی و حقوقی و تطبیق آن با ملاکهای روانشناسی و روانپزشکی پرداخته شده است. در فقه و حقوق عقل در معنای عقل فطری و قوه ادراک و تمیز و تشخیص بین امور و اشیاء به کار میرود. فقدان عقل ممکن است در نتیجه علل مادرزادی و ژنتیکی و یا عوامل و بیماری های بیرونی و تحت عناوینی چون جنون، مستی، سفاهت، عته، مغلوبیت عقل، بیهوشی، خواب اتفاق بیفتد در منابع فقهی و حقوقی اختلالات روانی تحت عنوان جنون بحث میشوند اما در روانشناسی جنون نوعی اختلال روانی است که در آن فرد دچار فقدان ارتباط با واقعیت، اختلال در ادراک، اختلال در تمرکز و هذیان و عدم کارکرد صحیح هوش عمومی که تحت عناوین مختلف طبقه بندی شده است.