مطالعه و بررسی دیه و ارش در فقه و حقوق اسلامی و تفاوت های آن ها

دیات یکی از انواع مجازات های تعریف شده و در نظر گرفته شده در قانون مجازات اسلامی می باشد که در کنار سایر مجازات های (حدود ، قصاص ، تعزیرات و اقدامات تامینی و تربیتی) مطرح شده است . قانون گذار در کتاب چهارم قانون مجازات اسلامی یعنی از ماده 448 تا 728 به تعریف و توضیح این نوع مجازات و شرایط اختصاصی آن می پردازد همچنین در ماده 448 دیه را این گونه شرح می دهد : دیه مقدر، مال معینی است که در شرع مقدس به سبب جنایت غیرعمدی بر نفس، عضو یا منفعت، یا جنایت عمدی در مواردی که به هر جهتی قصاص ندارد، مقرر شده است. همانطور که گفتیم دیه از جمله مجازات های اصلی است که قانون گذار برای ورود جنایتی بر نفس یا عضو شخص دیگری در نظر گرفته است که البته آنچه که در مورد این مجازات مهم است این است که ریشه این مجازات و شرایط اعمال آن از کجاست و این که تفاوات این مجازات مالی از لحاظ کیفیت و کمیت اجرا با مجازات ارش در چیست. این نوع مجازات در سایر کشور ها و نظامات حقوقی دیگر نیز وجود دارد ولی با توجه به این که کلیه قوانین ما برگرفته از دین اسلام و فقه امامیه است قطعاً نحوه اعمال و اجرای آن با سایر کشور ها متفاوت است که با توجه به میزان اهمیت این نوع مجازات و همچنین وجود پرونده های بسیار زیاد کیفری با عنوان دیه در محاکم دادگاه لذا شناخت و توضیح این مجازات لازم و ضروری به نظر می رسد .