>
Fa   |   Ar   |   En
   تعدیل قضایی وجه التزام گزاف  
   
نویسنده مختاری رحیم ,خورسندیان محمود
منبع هفتمين كنفرانس ملي دستاوردهاي نوين در حقوق و روانشناسي - 1402 - دوره : 7 - هفتمین کنفرانس ملی دستاوردهای نوین در حقوق و روانشناسی - کد همایش: 02230-50689 - صفحه:0 -0
چکیده    شرط‌ وجه‌ التزام‌ یکی‌ از ضمانت‌های اجرای قراردادهاست‌ که‌ به‌موجب‌ آن‌ طرفین‌ توافق‌ می‌کنند در صورت‌ تخلف‌، متخلف‌ مبلغی‌ به‌عنوان‌ خسارت‌ بپردازد (ماده‌ی ٢٣٠ قانون‌ مدنی‌). درج‌ چنین‌ شرطی‌معمولا به‌منظور تضمین‌ و تامین‌ تعهد اصلی‌ و تسهیل‌ مطالبه‌ خسارت‌ با رهایی‌ از پیچیدگی‌های تشریفات‌ دادرسی‌ است‌ با توجه‌ به‌ این‌که‌ وجه‌ التزام‌ در حقوق‌ ایران‌ ماهیت‌ خسارت‌ دارد و ماهیتی‌ غیرقابل‌ تغییر توسط‌ قاضی‌ یافته‌ است‌ در برخی‌ موارد مبالغ‌ چنان‌ غیرمنصفانه‌ و غیرعادلانه‌ است‌ که‌ هیچ‌ تناسبی‌ میان‌ خسارت‌ و توافق‌ بر آن‌ وجه‌ التزام‌ قابل‌تصور نیست‌ و نقشی‌ جز برهم‌ زدن‌ تعادل‌ عرفی‌ و عقلی‌ بین‌ میزان‌ مبلغ‌ مندرج‌ در قرارداد و خسارت‌ واقعی‌ ندارد. به‌عبارتی‌دیگر، در برخی‌ موارد متعهد (مشروط‌ علیه‌) به‌ دلیل‌ وضعیت‌ اقتصادی نامطلوب‌ و شرایط‌ حاکم‌ بر قرارداد، نه‌تنها توانایی‌ بالفعل‌ بلکه‌ توانایی‌ بالقوه‌ پرداخت‌ وجه‌ التزام‌ گزاف‌ را ندارد به‌ همین‌ دلیل‌ توافق‌ در چنین‌ وضعیتی‌ به‌ امری موهوم‌ شبیه‌ است‌ که‌ اجحاف‌آمیز، غیرعادلانه‌ و غیرمنصفانه‌ تلقی‌ می‌شود. در رویه‌ قضایی‌ محاکم‌ دو دیدگاه‌ قابل‌ مشاهده‌ است‌: برخی‌ از محاکم‌ قائل‌ به‌ صحت‌ مطلق‌ وجه‌ التزام‌ ولو غیرعادلانه‌ هستند اما برخی‌ دیگر از محاکم‌ با استفاده‌ از دیدگاه‌ جایز بودن‌ تعدیل‌ حکم‌ به‌ تعدیل‌ آن‌ صادر کرده‌اند.
کلیدواژه وجه‌ التزام‌، وجه‌ التزام‌های گزاف‌، قاعده‌ عدالت‌ و انصاف‌، عدالت‌ معاوضی‌ (عدالت‌ قراردادی)، رویه‌ قضایی‌.
آدرس , iran, , iran
پست الکترونیکی mahmood_khorsandian@yahoo.com
 
   judicial adjustment of the agreed penalty clause  
   
Authors
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved