آزمایش پرتونگاری مقطعی صوتی در مخزن سد لتیان

اندازه‌گیری سرعت جریان در لایه‌های مختلف مخزن سد برای پایش موقعیت مناسب آبگیری و یا خروجی آب مصرفی در نیروگاه‌های کنار ساحل، جریان غلیظ رسوب در بدنه‌های آبی، نفوذ شوری در مخازن سدها و تخلیه آب شور از مجراهای عمقی سدها ضروری است. فناوری پرتونگاری مقطعی صوتی یک روش پیشرفته از شاخه‌های دانش سنجش از دور است که در سال‎های اخیر توسط محققان متعددی برای اندازه‌گیری سرعت جریان و دما در محیط‌های آبی مختلف مورد استفاده و تایید قرار گرفته است. هدف از این پژوهش، اندازه‌گیری سرعت جریان در لایه‌های مختلف است. در این پژوهش دو ایستگاه صوتی با انتقال دوسویه با بسامد 10 کیلوهرتز در مخزن سد لتیان در اول آبان 1399 قرار داده شد. 5 لایه در عمق با فاصله ده متر انتخاب شد. نتایج حل مسئله معکوس تنظیم شده نشان داد که حداکثر سرعت 0/06 متر بر ثانیه در لایه اول (عمق 0 تا 10 متر) رخ می‎دهد. برای سرعت لایه ‎های 2 تا 5، به ترتیب سرعت‌های 0/03، 0/01، 0/02، 0/01 متر بر ثانیه محاسبه شد که با توجه به سرعت نزدیک به صفر مخزن سد در لحظه داده‌برداری با تقریب خوبی سرعت جریان به‌دست آمد. پیشنهاد می‌شود در مطالعات آینده داده‌برداری در زمان باز بودن دریچه‌های تخلیه آب انجام گیرد تا بتوان نتیجه را با نتایج حاصل از این پژوهش مقایسه کرد.