جایگاه ساز بربت یا عود در ادب پارسی

بربت از سازهای قدیم ایرانی است ،که قدمتی پنج هزار ساله دارد. این ساز از گذشته، مورد توجه ادب دوستان و شاعران ایرانی بوده و از آن در تکنوازی و در مراسمات بزم و شادی استفاده می شده که این جلوه در دوره خراسانی یعنی فاصله (قرون 3 تا 5 ) که شاعران ایران پای این ساز را به کاخ های سلاطین و امیران باز کردند و اشعار خود را با صدای بم بربت به ممدوح خود تقدیم کرده و صله دریافت می کردند، پر رنگ تر می شود. این مسئله خود یکی از عواملی است که شاد بودن و شادی را در اشعار این دوره اثبات می کند. بربت از ساز هایی بوده که با مسائل عرفانی هم درآمیخته و جایگاه رفیعی یافته ، که در دوره های بعد از دوره خراسانی در آثار شاعرانی نظیر مولانا و حافظ و ... دیده‌می‌شود که نشان از انعطاف پذیر بودن این ساز دارد. همانطور که گفته شد، این ساز همیشه همراه شاعران بوده و در ادبیات نقش به سزایی داشته و این نشان از تاثیر متقابل موسیقی و هنر و ادبیات با یکدیگر دارد که باعث تعالی آن ها شده و به سوی تکامل رفته اند که البته هنر موسیقی در زبان جلوه گر می شوند و زبان پارسی را زیبا کرده اند. نمونه دیگری از این تاثیر متقابل را نیز می توان در علم عروض و علم بدیع لفظی مشاهده‌کرد که جای بحث در این نوشتار نیست. شیوه پژوهشی این مقاله، تحلیلی، توصیفی بوده و از کتب و مقالات مرتبط با ساز بربت و ویژگی های متعالی آن استفاده‌شده‌است و ارتباط میان این ساز و ادب پارسی تبیین‌شده‌است.