بررسی طنز و شگردهای آن در شعر گویشی ملازلفعلی کُرانی بختیاری

واکاوی گویش‌های زبان فارسی به شناخت و زمینه‌سازی برای رشد و بالندگی ادبیات قومی، ادبیات ملّی و زبان فارسی کمک می‌کند. گویش بختیاری یکی از گویش‌های رایج زبان فارسی است، چون طنز از گونه‌های ادبی، محمل‌های زبان و از ارکان ادبیات است.، پژوهشِ آن در اشعار گویشی دارای اهمّیّت است، از این روی؛ پژوهش حاضر، با هدف بررسی طنز در شعر گویشی ملازلفعلی کُرانی بختیاری انجام شد تا زبان طنز، شگردهای طنزپردازی و انواع طنز در شعر گویشی این شاعر بختیاری شناسایی، تحلیل و بازنموده شود. روش تحقیق توصیفی تحلیلی است. یافته‌ها نشان‌می‌دهد ملازلفعلی کُرانی بختیاری در طنز دینی، فلسفی، سیاسی و اجتماعی از پیش‌کسوتان و سرآمدان طنز در ادبیات قومی بختیاری است و واژگان کهن و آرکائیک، کنایه‌ها، تلمیحات و اصطلاحات به کار رفته در طنز گویشی او وجود دارد که اهمیت بررسی زبان‌شناختی دارند. بسامد طنز در شعر گویشی این شاعر، طنز دینی و فلسفی است. ملازلفعلی به لحاظ بافت قومی، از طنز به عنوان کلیدی‌ترین عنصر برای بیان حقایقی که تبیین آن به صورت جدّ ناممکن و یا دشوار بوده، استفاده کرده است. شگردهای کُویر، شوخی، تَهمِره، لیچار، واگوشه به فراوانی در شعر گویشی بختیاری به کار رفته‌ است و شعر گویشی او از منظر درون‌مایه؛ متنوع، نیرومند، فخیم و از چشم‌انداز واژه‌گان کهن پرمایه است.