واکاوی ایران شناسی و هویت ملی ایرانی در شعر علیرضا شجاع پور

زبان فارسی طیّ 26 قرن و در سه نسل باستان، میانه و نو، زبان مشترک، ملی و فرهنگی همۀ ایرانیان؛ و در نتیجه، ستون مهم هویت ایرانی بوده است. شعر فارسی که والاترین جلوۀ زبان فارسی نو به شمار می آید نیز طیّ 11 قرن عمر خویش، ضمن ترویج و ارتقای این زبان، عامل انتقال دیگر عناصر سازندۀ تمدن و هویت ایرانی همچون اندیشه، فرهنگ، حکمت، عرفان، دین، دانش و تاریخ به دوران امروز نیز شده است. شعر معاصر ایران اما در پی گذر از دورۀ پرشور ملی گرایی مشروطیت، بیشتر به مضامین پرشمار اجتماعی روزگار نوین و زندگی روزمره پرداخته و کمتر شاعری از دغدغه های ملی و از مضامین بزرگی می سراید که اشعار شاعران بزرگی چون فردوسی، نظامی، سعدی، مولوی و حافظ را در دفتر تاریخ تمدن ایران ثبت کرده است. علیرضا شجاع پور از انگشت شمار شاعران امروزی ایران بود که دغدغۀ ملی داشت و پس از گذار از دوران جوانی، هرچه سرود؛ از ایران بود و از مفاهیم ژرفِ اندیشه، فرهنگ و تمدن ایرانی. پژوهش حاضر در پی آن است که پس از معرفی شخصیت ادبی او، با تعریف سه مفهوم ایران، ایران شناسی و هویت ملی ایرانی، و ترسیم پیوند میان آنان، به واکاوی عنصر اصلی سازندۀ هویت ملی ایرانی در اشعارش بپردازد و ایران شناسی حسّی و شاعرانۀ او و حضور جامع عناصر سازندۀ هویت ملی ایرانی را در شعرش بازنمایی کند.