بررسی مضامین تعلیمی - تربیتی دیوان بدر شروانی

ادبیات ما سرشار از نکات تعلیمی- تربیتی فراوانی است که شعرا و نویسندگان در قالب آثار نظم و نثر به این امر اقدام نموده اند، بدر شروانی از جمله شاعرانی است که در خلال متون نظم خود، از این امر بی بهره نبوده و نکات فراوانی را در قالب متون تعلیمی برای مخاطبان بیان می دارد. وی از خردورزی و توجه به تعقل در کنار دانش و هنر برای پیش برد امور تعلیمی بهره میگیرد، سپس مخاطبان را به رعایت سخاوت و بخشش دعوت می کند، از نظر بدر شروانی، ایجاد عدالت در جامعه و توجه به قناعت، از دیگر اموری است که می تواند راهگشای سعادت بشر و جاودانگی نام ممدوح گردد. وی همچنین از تواضع و بردباری به نیکی سخن می گوید و ممدوحان خود را به رعایت آن ترغیب می کند. از نظر شروانی، عشق و دوستی در کنار همنشین خوب و لزوم داشتن همدم نیکو، از دیگر مواردی است که می تواند سعادت بشر را در پی داشته باشد. بنابراین می توان اظهار داشت که شاعر تمامی این موارد را با بیان نکات تعلیمی- تربیتی برای مخاطبان در قالب اشعار مدحی بیان می کند تا اندیشه های تعلیمی وی برای مخاطبان اثبات گردد. این پژوهش با روش توصیف و تحلیل اشعار بدر شروانی صورت گرفته تا نشان دهیم که نگرش شاعر درباب تعلیم و تربیت به چه صورت نمود یافته است.