واکاوی هویت فرهنگی زن در متن و نگاره‌های مربوط به شاهنامه فردوسی (مورد پژوهی: تصویر منیژه در شاهنامه و جام سفالین بیژن و منیژه، دوره سلجوقیان)

نیاز انسان برای بیان در قالب‌های گوناگون شکل می‌گیرد؛ نیاز انسان برای بیان از طریق واژه‌ها: «شعر»، به‌وسیله صوت: «موسیقی»، توسط حرکات ریتمیک: «رقص» و از راه تصویر: «طراحی و نقاشی». داستان بیژن و منیژه را باید در راس داستان‌های منفرد شاهنامه فردوسی قرار داد که موردتوجه نگارگران ایرانی نیز بوده است. داستان بیژن و منیژه در شاهنامه به زمان اشکانیان بازمی‌گردد. یک نگارگر برای مصورسازی ویژگی‌های تصویری متن را اخذ کرده و آن را در قالبی هنری به تصویر می‌کشد. در آثار شاخص نگارگران دوره‌های تیموری و دوره ایلخانی و... تصویرسازی این داستان را می‌بینیم؛ اما سوال تحقیق این است که یک: فرهنگ، پوشش و لباس منیژه به‌عنوان یک زن ایرانی در شاهنامه و نگارگری مربوطه چگونه است؟ و دوم اینکه آیا محل قرارگیری منیژه در نگارگری‌های ایرانی دارای جایگاهی خاص است؟ هدف اصلی این پژوهش بررسی و شناخت هویت فرهنگی منیژه به‌عنوان یک زن ایرانی در متن شاهنامه و نگاره‌های ایرانی، همچنین نحوه پوشش و به تصویر کشیدن وی می‌باشد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که فردوسی در شاهنامه و همچنین تصویرسازان داستان بیژن و منیژه با نگاهی هنرمندانه و با مراعات احترام به زن، منیژه را به تصویر کشیده‌اند. پژوهش حاضر به روش توصیفی_تحلیلی انجام‌شده و روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای و مشاهده آثار بوده است.