تاثیر فردوسی بر نگرش­های هویّتی میرزاآقاخان کرمانی

باور به اندیشۀ ایرانشهری باعث شده است نگرش هایی پدید آید که اساس هویّت ایرانی باشد. مطابق اندیشۀ ایرانشهری، ایرانیان در یک جغرافیای مشخص، با زبان معیّن و باورهای آیینی روشن و برجسته زندگی می کنند که این اقلیم یکی از بهترین آفریده های اهورایی است و هرکس که در این مکان وارد می شد، تحت تاثیر این باورهای ایرانشهری، خود را ملزم و موظف می کرد که وفادار و حامی این اندیشه ها باشد. از مهم‌ترین کتاب‌هایی که آرمان نگرشی اندیشه ایرانشهری را به‌طور تمام و کمال در داستان های حماسی آن می توان دید، شاهنامۀ فردوسی است که سرلوحه و شناسنامۀ نگرش های فرهنگی ایرانی بوده است و تا به امروز موردتوجه طبقات و افراد گوناگون بوده است. ازجملۀ افرادی که تحت تاثیر این باور قرار داشته است، میرزاآقاخان کرمانی از شاعران دورۀ قاجاری است که در آخرین اثر خود با نام نامۀ باستان با زبان صریح و گویای خود بر نگرش های هویّتی تحت تاثیر شاهنامۀ فردوسی، تاکید و تصریح کرده است. نگارنده در این پژوهش با مراجعه به دنیای آرمانشهری میرزاآقاخان، تاثیر فردوسی را تجزیه‌وتحلیل کرده است. بر این اساس آقاخان در اندیشه های ایرانشهر در سه ضلع مثلث اقلیمی، فرهنگی و داستانی تحت تاثیر شاهنامۀ فردوسی بوده است.