تورانیان و هویت ملی در شاهنامه

شاهنامه، بزرگ‌ترین اثر حماسی ایرانیان است که به‌درستی می‌توان آن را الگوی خردورزی و سیاست و حکومت نامید. در این نامورنامه، هویت ملی و به تعبیر امروزی ملیت ایرانی به نیکی پاس داشته می‌شود و حکیم توس حتی برای دشمنان ایران هم ملیت و نژاد قائل است و جای‌جای شاهنامه از گوهر نژاده تورانیان سخن می‌راند و دادگسترانه دشمن را خوار و خفیف نمی‌نمایاند. عشق تورانیان را به سرزمینشان نمایان می‌سازد و در این راستا مهرشان را به وطن می‌ستاید. در این گفتار به حب وطنِ ابردشمن ایرانیان پرداخته‌ایم تا بازنماییم که فردوسی با آن همه عشق به میهن، خردورزانه و با انصاف و داد و راستی این کهن‌نامه باستان را منظوم ساخته و به رسمیت شناختن نژاد دشمن، رادی و آزادگی وی را بیش‌ازپیش نمایان می‌سازد. این نگاه خاص به دشمنان ایران در شاهنامه کمتر موردبررسی واقع شده است و بیشتر تحقیقات در این خصوص به هویت ملی ایرانیان پرداخته است. در این جستار کتابخانه‌ای و توصیفی-‌تحقیقی برآنیم تا اندیشه‌های خداوند سخن را بررسی کنیم و بیاموزیم که با دشمنان نیز می‌توان راد بود و جوانمرد و اگر در اندیشه حماسی ایران‌شهری مدارا با دشمن نتوان کرد، جانب مروت را توان نگاهداشتن.