نگاهی به نمودهای اندیشه اسلامی در شاهنامه فردوسی

زندگی، آراء، نظرات و زوایا و خبایای تفکر و زندگی حکیم ابوالقاسم فردوسی، حماسه­سرای سترگ طوس، دست­مایة پژوهش­های فراوانی به وسیلة محققین بوده است و آرای گاه متضاد و مخالفی در موضوعات مختلف، نسبت به تفکرات و باورهای این شاعر بزرگ ابراز شده است. یکی از موضوعات موردتوجه پژوهشگران، نسبت شاهنامه فردوسی با آرا و باورهای اسلامی شاعر بوده است. با توجه به تعلق منابع شاهنامه به عصر پیشااسلامی، این پرسش همیشه برای پژوهشگران مطرح بوده است که آیا باور دینی حکیم به اسلام و مذهب شیعی در این اثر حماسی و ملّی نمود یافته و این نمودگاری در چه سطوحی از نامة ارجمند وی قابل‌تعقیب و ردیابی است؟ جستار پی­آمده، با پذیرش فرض نمود باورمندی دینی شاعر در اثرش، نیم­نگاهی به تجلی افکار و اندیشة فردوسی در شاهنامه، در تطبیق با منابع اندیشه‌های اسلامی داشته است، ضمن مرور و توصیف این اندیشه‌ها، خصیصه­های ایرانی و شیعی او و نیز بخشی از تفکرات اسلامی او را، از حیث محتوا و خاستگاه، بررسی می­کند.